Wieża Bismarcka (ciśnień) w Lęborku
Wieża Bismarcka w Lęborku – wieża Bismarcka, znajdująca się w woj. pomorskim, w Lęborku, na wzniesieniu we wschodniej części miasta, w parku Bolesława Chrobrego. Jedna z najbardziej charakterystycznych budowli w krajobrazie Lęborka.
Lęborska wieża Bismarcka została zaprojektowana i wykonana jako obiekt wielofunkcyjny. Oprócz roli pomnika i punktu widokowego pełniła i pełni nadal funkcję wieży ciśnień; ponadto w dolnej części funkcjonowała restauracja. Wieża wybudowana jest na planie czworoboku. Dodatkowo w narożniku szczytu znajduje się nieduża, owalna wieżyczka. W okresie międzywojennym na szczycie wieżyczki zamontowany był reflektor lotniczy, świecący pionowo w górę i wykorzystywany m.in. jako znak orientacyjny dla samolotów latających na trasie Królewiec – Berlin. Restauracja w dolnej części wieży funkcjonowała jeszcze w latach 60. XX w., a sam obiekt przez wiele lat był zamknięty i niszczał. W 1993 został rozebrany budynek przylegającej restauracji.
Od 2014 miasto planowało rewitalizację wieży. Realizacja zadania została zakończona w 2019, w jej efekcie do budowli dostawiono modernistyczną dobudówkę ze szkła i aluminium. Wywołało to liczne protesty społeczne ze strony osób uważających, że nastąpiło w ten sposób trwałe zeszpecenie obiektu.
Źródło: wikipedia.pl
Wieże Bismarcka (niem. Bismarckturm) – powstałe w latach 1869–1934 (pierwsza wieża powstała na Dolnym Śląsku, koło wsi Ober-Johnsdorf, dziś Janówek) proste budowle w kształcie wieży lub kolumny, sławiące Ottona von Bismarcka i wyrażające niemiecką dumę narodową. Pierwsze budowle tego typu wybudowano jeszcze za życia Bismarcka, a ostatnia wieża została oddana do użytku w roku 1926 w Polanowie.
Z około 240–250 wież powstałych na całym świecie (w społecznościach niemieckich), ok. 50 jest wynikiem oficjalnego konkursu na projekt takiej budowli, ogłoszonego pod koniec XIX wieku przez niemiecki Związek Studentów. W założeniu, konkurs miał skodyfikować i możliwie zunifikować projektowanie wież, nadając im symboliczny, prosty i masywny charakter.
W roku 1899 konkurs na projekt wieży Bismarcka wygrał drezdeński architekt Wilhelm Kreis pracą pt. Zmierzch Bogów. W jego projekcie (niezbyt jednak często kopiowanym przez innych twórców) wieża ma wielostopniową podstawę, cztery kolumny i nadbudowę w postaci misy ogniowej.
Ustalono też, że kilkakrotnie w ciągu roku na wieżach rozpalany będzie ogień ku czci Bismarcka. Uroczystości takie przypadały na rocznice urodzin i śmierci patrona i inne święta, np. przesilenie letnie. Zwyczaj ten przetrwał w Niemczech w stanie szczątkowym do dnia dzisiejszego.
Na terenie obecnej Polski znajduje się 17 z prawdopodobnych 40 wież Bismarcka (nie sposób czasami dotrzeć do dokumentów potwierdzających, że dana wieża była z założenia „wieżą Bismarcka”). Niektóre wieże Bismarcka są przypisywane innym miejscom niż te, gdzie się naprawdę znajdują, np. wieża na Wielkiej Sowie według oficjalnej terminologii znajduje się w odległym o kilkanaście kilometrów Dzierżoniowie.
W związku z odnowieniem pomnika Bismarcka w Nakomiadach, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa wypowiedziała się przeciwko upamiętnieniu Bismarcka.
Źródło: wikipedia.pl
