Park miejski im. Franciszka Kahla w Bytomiu

Park miejski im. Franciszka Kahla w Bytomiu powstał jako park krajobrazowy o powierzchni 43 ha w I połowie XIX w. Jest w związku z tym jednym z najstarszych tego typu założeń na terenie Górnego Śląska. W okresie międzywojennym uznawany był za jeden z dwóch najpiękniejszych, wraz z wrocławskim Parkiem Szczytnickim, założeń parkowych w całej Polsce.

Opisując to niezwykłe dla mieszkańców Bytomia miejsce należy zwrócić uwagę zarówno na jego przyrodę, jak i zabytki materialne, bo takich również nie brakuje. Z przyrodniczego punktu widzenia park cechuje wyjątkowo duża różnorodność gatunkowa roślinności wysokiej. Jego drzewostan w dużej mierze tworzą gatunki liściaste, wiek drzew przekracza 130 lat, a ich obwody osiągają od 190 do 280 cm. Dominują kasztanowiec zwyczajny, dąb szypułkowy i bezszypułkowy, klon pospolity i jesionolistny, klon jawor, topola czarna, robinia akacjowa, jarząb pospolity, różne odmiany buka i wierzbowate. Występują wśród nich także gatunki egzotyczne i typowo „parkowe”, jak: tulipanowiec amerykański, miłorząb dwuklapowy, platan klonolistny, buk pospolity odmiany strzępolistnej i glediczia trójcieniowa (iglicznia). Roślinność iglasta skupia się wokół tzw. Góry Miłości. Tutaj występuje m.in.: sosna wejmutka i czarna, jodła pospolita, modrzew europejski, cis pospolity, żywotniki i choina kanadyjska oraz liczne iglaste krzewy, m.in. jałowce. Roślinność krzewiastą najczęściej reprezentuje śnieguliczka biała, irga i jaśminowiec wonny oraz pięknie wyglądające w okresie kwitnienia rododendrony. Urokliwe są okolice stawów parkowych.

Atrakcją parku są także zwierzęta. Można tutaj spotkać m.in. wiewiórki oraz wiele gatunków ptaków, m.in. dzięcioły i łabędzie. Warto tutaj wspomnieć, iż w do połowy lat 60. XX w. w parku funkcjonowało miniaturowe zoo miejskie, które było pierwszym tego typu obiektem na terenie Śląska. Atrakcję tę ufundował bytomski bogacz i filantrop Ignatz Hakuba, zapisując na ten właśnie cel w testamencie sto tysięcy marek. Można było tutaj zobaczyć m.in. lwa, brunatne niedźwiedzie, wilki, małpy i ptaki egzotyczne. Obecnie w miejscu, w którym niegdyś mieściło się zoo, funkcjonuje letnia kawiarenka „Pod misiami”, której ozdobą jest rzeźba stylizowanych misiów, autorstwa Józefa Sawickiego i Henryka Fudali.

W parku istniał także drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca, który niestety spłonął w 1982 r. Historia tej budowli sakralnej jest bardzo ciekawa. Kościółek został wzniesiony w XVI w. w Mikulczycach, obecnej dzielnicy Zabrza. W 1901 r. został przeniesiony do parku miejskiego w Bytomiu. Świątynię wybudowano z drzewa modrzewiowego na planie prostokąta oraz pokryto dwuspadowym dachem. Wieża została wybudowana z drzewa sosnowego na planie kwadratu w konstrukcji słupowej. Po wybudowaniu w Mikulczycach w 1892 r. nowego kościoła postanowiono sprzedać budynek, który za 500 marek kupił w 1901 r. magistrat miasta Bytomia. Budynek został rozebrany, a następnie złożony w zachodniej części parku miejskiego, niedaleko podłużnego stawu zwanego łabędzim. Po przenosinach świątynia była nieużywana, w 1921 r. utworzono w niej muzeum sztuki sakralnej. W 1933 r. z kościoła wyniesiono przedmioty muzealne, a następnie przekształcono go w pomnik poległych w okresie I wojny światowej. Po II wojnie światowej budynek został wyremontowany, lecz nie był używany. W 1971 r. Muzeum Górnośląskie zakupiło go od Skarbu Państwa, gdzie zorganizowało wystawę rzeźby sakralnej. 14 listopada 1982 r. kościół został podpalony w wyniku czego całkowicie spłonął.

Dzisiaj, na obszarze parku znajdują się:

• Gmach Urzędu Miejskiego – dawna siedziba Sądu Cywilnego, monumentalny budynek wzniesiony w stylu eklektyzmu z elementami modernizmu;

• muszla koncertowa;

• korty tenisowe Górnika Bytom.

W parku znajduje się ponadto tzw. Góra Miłości oraz Góra Krasnoludków, a także cztery place zabaw i jedno boisko.

Źródło: peuk.fiiz.pl