Grobisko ariańskie w Krynicy (Piramida w Krynicy)

Grobisko ariańskie w Krynicy (nazywane także Wieżą Ariańską, Arianką, czopem lub Grobiskiem) – jeden z nielicznych w Polsce grobów piramidalnych, najprawdopodobniej jeden z najstarszych, znajdujący się niedaleko miejscowości Krynica, w powiecie krasnostawskim. Zbudowany najprawdopodobniej w I połowie XVII wieku przez podkomorzego chełmskiego, arianina Pawła Orzechowskiego.

Budowla znajduje się na tzw. Górze Ariańskiej – pagórze wapiennym o wysokości 290 m n.p.m., porośniętym młodym lasem sosnowym. Ulokowane jest mniej więcej w połowie drogi pomiędzy Krasnymstawem a Rejowcem, na zachód od drogi wojewódzkiej nr 812, w niewielkiej odległości na północ od miejscowości Krupe. Grobisko jest jednym z elementów żółtego Szlaku Ariańskiego.

Obiekt nie jest obecnie widoczny z szosy do Rejowca (i dalej do Chełma). Inaczej było jeszcze w latach 60. XX wieku – znajdował się on wówczas na bezleśnym wzgórzu i górował nad okolicą.

Wygląd zewnętrzny: widoczne zwieńczenie, współczesny piorunochron i okrągły otwór w ścianie

Murowana budowla na planie kwadratu o boku 7,35 m, zwieńczona piramidą o wysokości ok. 15 metrów (sześcian zwieńczony ostrosłupem). Łączna wysokość obiektu to ok. 20 metrów. Wykonana z kamienia uzupełnionego cegłą. Jest częściowo otynkowana. Posiada wewnętrzną kryptę. Do środka prowadzi otwór wejściowy, wyposażony w kratę. Na trzech ścianach budowli znajdują się okrągłe otwory pełniące funkcję okien. Piramida posiada także drugie wejście, do niedawna znajdujące się poniżej poziomu gruntu. Być może wiedzie ono do pomieszczeń piwnicznych. Oryginalne zwieńczenie piramidy jest obecnie przechowywane w Muzeum Regionalnym w Krasnymstawie. Grubość fundamentów to 150 cm, a ścian – 80 cm. Sklepienie o konstrukcji kolebkowo-krzyżowej, spływające na narożne pilastry.

Źródło: wikipedia.pl