Pałac w Rudzińcu

Nr w rejestrze zabytków:
1347/85 z 30.08.1985
Data powstania obiektu: 1860 r.
Wybudowany w 1860 r. pałac neoklasycystyczny w okresie swojej świetności był siedzibą znamienitych rodów niemieckich. Od lat 70. XX w. pełni różne funkcje publiczne – obecnie mieści się w nim szkoła i biblioteka.

Neoklasycystyczny, trzykondygnacyjny pałac w Rudzińcu jest jednym z dwóch prawnie chronionych zabytków na terenie miejscowości. Pochodzący z końca XIX w. obiekt przez wiele lat był siedzibą znakomitych rodów: Groeling, Obermann i Ruffer-Rother. Budowla, którą zdobi portyk wsparty na czterech żeliwnych kolumnach, otoczona jest pięknym zabytkowym parkiem, w którym podziwiać można różne gatunki egzotycznych drzew i krzewów. Niegdyś na skraju tegoż parku znajdowała się prywatna kaplica ewangelicka rodziny von Ruffer, która została zbudowana w latach 1884–1886. Pełniła ona również role grobowca, w którym pochowani zostali major Hugo von Ruffer oraz jego rodzice Gustaw Henryk von Ruffer i Emma z domu Oberman. Niestety, kaplicę tę zniszczono w 1967 r., a szczątki zmarłych pochowano na miejscowym cmentarzu.

I jeszcze ciekawostka dla Miłośników Kolei – Gustaw Henryk von Ruffer był jednym z inicjatorów budowy Kolei Górnośląskiej.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Miejscowości Rudziniec i Kurzyna wraz z folwarkami Gorzyków i Nowina oraz wiejską posiadłością w Rudzińcu tworzyły spory majątek rycerski. Dobra te obejmowały około 1400 ha powierzchni. W latach 1556-1681 majątek ten należał do rodziny von Pelka. Ostatni właściciel z tego rodu, Heinrich von Pelka, sprzedał Rudzinieckie dobra w 1683 r. hrabiemu Johannowi Bernhardowi Praschma z Ujazdu. W 1694 r. majątek otrzymał na własność hrabia Johann Ferdinand Praschma. Sprzedał on w 1729 r. posiadłość rudziniecką hrabiemu Carlowi Heinrichowi Sobeck, który był również właścicielem zamku w Raciborzu. W 1738 r. przekazał Rudziniec swemu synowi Rudolfowi. W 1752 r. współwłaścicielem majątku zostaje żona Rudolfa, Józefa z domu hrabina Wiltzek. Rodzina Wiltzek była w tym czasie właścicielami Ujazdu i Kamiencic. W 1 777 r. Rudziniec został kupiony przez rodzinę von Stuemer. Później posiadłość tę nabył hrabia Schlabendorf. Od niego z kolei majątek rudziniecki kupił w 1781 r. pułkownik von Groeling. Przekazał on w 1784 r. Rudziniec swemu zięciowi von Wernerowi z Byciny. Zaledwie po trzech latach (1787 r.) hrabia Groeling przejął majątek z powrotem.

Rudziniec w posiadaniu rodziny von Groeling pozostawał przez trzy pokolenia. W 1833 r. Carl von Groeling sprzedał dobra rudzinieckie swojemu szwagrowi rotmistrzowi Augustowi von Obermann z Tyńca nad Ślężą. Po śmierci rotmistrza w 1846 r. majątek stał się własnością jego córki Emmy. Była ona żoną tajnego radcy handlowego G. H. von Ruffera.

Pałac w Rudzińcu został częściowo zniszczony wiosną 1874 r. wskutek pożaru jaki wybuchł w7 tej miejscowości. Natychmiast przystąpiono do odbudowy obiektu. Prace budowlane trwały w latach 1874-1876.

Po raz kolejny Rudziniec zmienił właściciela w 1881 r. Został nim Hugo Ruffer, syn G. U. Ruffera. Major Hugo von Ruffer (zm. 1930 r.) założył koło zamku piękny, liczący około 15 hektarów park. W tym celu sprowadził ze Sławięcic tamtejszego nadwornego ogrodnika, który wykorzystał rosnący w Rudzińcu las. Właściciel sprowadził do parku wiele egzotycznych drzew i krzewów. Park uległ częściowemu zniszczeniu w czasie szalejącej w 1928 roku burzy. Następca Hugo von Ruffera - major Karol von Ruffer, znany dendrolog, odtworzył park.

Czas II Wojny Światowej pałac przetrwał szczęśliwie. W następnych latach na wskutek braku właściciela uległ częściowej dewastacji. Obecnie pieczę nad obiektem sprawuje Urząd Gminy. W pałacu aktualnie mieści się szkoła podstawowa, siedziba posterunku policji, biblioteka i Ochotnicza Straż Pożarna.

Historia rodu

Sobkowie należeli do starego górnośląskiego rodu panów z Kornicy pod Raciborzem (stąd w Polsce nazwa herbu). IV XV wieku ród ten podzielił się na liczne linie, które przyjęty różna nazwiska. Nazwisko „Sobek” pochodzi od imienia Sebastian - słowiańskie „Sobek". Główne siedziby tego rodu były w księstwie cieszyńskim. Pod koniec XVII wieku Sobkowie podzielili się na dwie linie: austriacką - Sobek-Skal von Kornitz i górnośląską - Sobek-Rauthen von Kornitz. Tytuł hrabiego Rzeszy (Reichsgraf) otrzymał w 1716 roku Karol Henryk Sobek von Kornitz (zm. w Raciborzu w 1738 r.), członek rady cesarskiej i starosta księstwa opolsko-raciborskiego - właściciel Raciborza, Ujazdu, Koszęcina i Rudzińca. Pod koniec XVII wieku został „adoptowany” przez swego dziadka ze strony matki - Mikołaja Filipa barona von Rauthen, ostatniego męskiego przedstawiciela tego rodu i przyjął nazwisko Sobek-Rauthen. Ta linia Sobków wymarła w połowie XIX wieku.

Herb hrabiowski Sobeck

Herb hrabiowski, posiadał tarczę podzieloną w słup (pionowo). Prawa (heraldycznie) połowa posiadała herb rodowy, lewa - podzielona w pas (poziomo) posiadała górne pole błękitne z położonymi ukośnie, jedna nad drugą złotymi strzałami, dolna połowa srebrna z ułożonymi w kształt wieńca zielonymi dwiema gałązkami palmowymi. Klejnot złożony z trzech figur heraldycznych: prawa - skrzyżowane dwie zielone gałązki palmowe, środkowa - powtórzona figura z klejnotu herbu rodowego, lewa - trzy skrzyżowane złote strzały. Labry błękitno-srebrne.

Źrdóło: Emmerling Danuta, Górnośląskie zamki i pałace, 1999.

  1. Emmerling Danuta, Górnośląskie zamki i pałace, 1999.
Zaktualizowano 30 dni temu

Dane teleadresowe

Zamkowa 3
44-160 Rudziniec
place
50.356647, 18.403280Skopiowano do schowka
N50º21'23.929", E18º24'11.808"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Tylko z zewnątrz
Obiekt dostępny do zwiedzenia tylko z zewnątrz.

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.