Teatr Nowy w Zabrzu
A/1397/90 z 25/06/1990; A/1398/90 z 25/06/1990
Teatr Nowy w Zabrzu został założony w 1959 r. Od początku swojego istnienia odgrywał znaczącą funkcję kulturotwórczą i edukacyjną w Zabrzu. Przygotował w sumie ponad 220 premier, w tym autorów śląskich (m.in. Albina Siekierskiego, Stanisława Bieniasza, Stanisława Piskora). Były wśród nich prawdziwe „hity frekwencyjne”, które osiągały, przy pełnej widowni, rekordowe liczby przedstawień: „Na szkle malowane”, „Dziś do ciebie przyjść nie mogę” i „Wesele na Górnym Śląsku”. Powodzeniem cieszyły się nie tylko spektakle wielkiej klasyki światowej (m.in. „Mewa” Czechowa, „Skąpiec” Moliera, „Kupiec” Plauta), ale także polskiej („Klub kawalerów” M. Bałuckiego, „Nie-Boska komedia” Z. Krasińskiego, „Dożywocie” A. Fredry, „Fircyk w zalotach” F. Zabłockiego, „Droga do Czarnolasu” A. Maliszewskiego).
Publiczność oglądała chętnie utwory muzyczne („Jaśnie Pan Nikt” Lope de Vegi, „Lord z walizki” Oskara Wilde’a), a także przedstawienia lekturowe („Balladyna” J. Słowackiego, „Dziady cz. II” A. Mickiewicza) i widowiska dla dzieci („Tytus, Romek i A'Tomek” A. Amarylis, „120 przygód Koziołka Matołka” K. Makuszyńskiego, „Królowa Śniegu” H. Ch. Andersena). Szerokim, pozytywnym echem odbiły się także zabrzańskie realizacje sztuk Sławomira Mrożka („Tango”, „Pieszo”, „Emigranci”). Do swoich największych sukcesów frekwencyjnych teatr zalicza również takie pozycje z wielkiego repertuaru, jak „Ryszard III” i „Rewizor” w reżyserii Mieczysława Daszewskiego – aktora i reżysera, długoletniego dyrektora teatru.
Teatr w ramach swojej wieloletniej działalności współpracuje z młodzieżą – udostępniając przestrzeń teatralną i udzielając pomocy instruktorom zespołów młodzieżowych.
W zabrzańskim Teatrze Nowym pracowało (lub z nim współpracowało) wielu najlepszych aktorów scen śląskich, uhonorowanych Złotymi i Srebrnymi Maskami – regionalną nagrodą przyznawaną najwybitniejszym twórcom teatralnym. Byli wśród nich m.in.: Hanna Boratyńska (1975 i 1976 – Srebrna Maska), Wincenty Grabarczyk (1980, 1995 – Złota Maska), Mieczysław Całka (1987 – Złota Maska), Andrzej Lipski (1988, 1991, 1995 – Złota Maska), Wojciech Leśniak (1988 – Złota Maska), Zbigniew Stryj (1998 – Złota Maska).
Na przestrzeni 45 lat z Teatrem Nowym w Zabrzu współpracowało także wielu znanych reżyserów, scenografów i muzyków – wysoko ceniąc sobie poziom artystyczny zespołu. Byli wśród nich m.in.: reżyserzy – Mieczysław Daszewski, Adam Hanuszkiewicz, Gustaw Holoubek, Irena Jun, Lidia Korsakówna, Waldemar Krygier, Jan Machulski, Józef Para, Marcin Sławiński, Józef Wyszomirski; scenografowie: Otto Axer (kostiumy), Jerzy Kalina, Adam Kilian, Waldemar Krygier, Wiesław Lange, Jerzy Moskal, Zenon Moskwa, Jan Polewka, Kazimierz Wiśniak, Krystyna Zachwatowicz, Xymena Zaniewska (kostiumy); muzycy: Katarzyna Gaertner, Wojciech Kilar, Stefan Kisielewski, Marzena Mikuła-Drabek, Krzysztof Penderecki, Józef Skrzek.
Od 2000 r. Teatr Nowy w Zabrzu (wraz z Miastem Zabrze) jest organizatorem Ogólnopolskiego Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona”. Festiwal dzięki spektaklom konkursowym prezentowanym przez najlepsze zespoły teatralne z kraju przybliża społeczności regionu śląskiego (i nie tylko) najciekawsze realizacje dramatu współczesnego zarówno polskiego, jak i zagranicznego powstałego po 1989 r. Inscenizacje teatralne w czasie festiwalu prezentowane są zarówno na scenie teatru, jak i w obiektach postindustrialnych, które niejednokrotnie stanowią niezwykle ciekawą przestrzeń prezentacyjną.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia Teatru [Teatr Nowy - dawne kasyno Huty Donnersmarck] Teatr Nowy w Zabrzu założony został w 1959 roku. Od początku jego istnienia odgrywał znaczącą funkcję kulturotwórczą i edukacyjną. Do dnia dzisiejszego przygotował ponad 220 premier, w tym premiery autorów śląskich (m.in. Albina Siekierskiego, Stanisława Bieniasza, Stanisława Piskora).
Były wśród nich prawdziwe "hity frekwencyjne", które osiągały, przy pełnej widowni, rekordowe liczby przedstawień: "Na szkle malowane", "Dziś do ciebie przyjść nie mogę", "Wesele na Górnym Śląsku". Powodzeniem cieszyły się nie tylko spektakle wielkiej klasyki światowej (m.in. "Mewa" Czechowa, "Skąpiec" Moliera , "Kupiec" Plauta), ale także polskiej ("Klub kawalerów" M. Bałuckiego, "Nie-Boska komedia" Z. Krasińskiego, "Dożywocie" A. Fredry, "Fircyk w zalotach" F. Zabłockiego, "Droga do Czarnolasu" A. Maliszewskiego).
Publiczność oglądała chętnie utwory muzyczne ("Jaśnie Pan Nikt" Lope de Vegi, "Lord z walizki" Oskara Wilde’a), a także przedstawienia lekturowe ("Balladyna" J. Słowackiego, "Dziady cz. II" A. Mickiewicza) i widowiska dla dzieci ("Tytus, Romek i A'Tomek" Anny Amarylis, "120 przygód Koziołka Matołka" Kornela Makuszyńskiego, "Królowa Śniegu" H. Ch. Andersena).
Szerokim, pozytywnym echem odbiły się także zabrzańskie realizacje sztuk Sławomira Mrożka ("Tango", "Pieszo", "Emigranci"). Do swoich największych sukcesów frekwencyjnych Teatr zalicza również takie pozycje z "wielkiego repertuaru" jak "Ryszard III" i "Rewizor" w reżyserii Mieczysława Daszewskiego - aktora i reżysera, długoletniego dyrektora Teatru. Teatr w ramach swojej wieloletniej działalności współpracuje z młodzieżą - udostępniając przestrzeń teatralną i udzielając pomocy instruktorom zespołów młodzieżowych.
W zabrzańskim Teatrze Nowym pracowało (lub z nim współpracowało) wielu najlepszych aktorów scen śląskich, uhonorowanych Złotymi i Srebrnymi Maskami - regionalną nagrodą przyznawaną najwybitniejszym twórcom teatralnym. Byli wśród nich m.in.: Hanna Boratyńska (1975 i 1976 - Srebrna Maska), Wincenty Grabarczyk (1980, 1995 - Złota Maska), Mieczysław Całka (1987 - Złota Maska), Andrzej Lipski (1988, 1991, 1995, - Złota Maska), Wojciech Leśniak (1988 – Złota Maska), Zbigniew Stryj (1998 - Złota Maska) .
Na przestrzeni 45 lat z Teatrem Nowym w Zabrzu współpracowało także wielu znanych reżyserów, scenografów i muzyków - wysoko ceniąc sobie poziom artystyczny zespołu. Byli wśród nich m.in.: reżyserzy - Mieczysław Daszewski, Adam Hanuszkiewicz, Gustaw Holoubek, Irena Jun, Lidia Korsakówna, Waldemar Krygier, Jan Machulski, Józef Para, Marcin Sławiński, Józef Wyszomirski; scenografowie: Otto Axer (kostiumy), Jerzy Kalina, Adam Kilian, Waldemar Krygier, Wiesław Lange, Jerzy Moskal, Zenon Moskwa, Jan Polewka, Kazimierz Wiśniak, Krystyna Zachwatowicz, Xymena Zaniewska (kostiumy); muzycy: Katarzyna Gaertner, Wojciech Kilar, Stefan Kisielewski, Marzena Mikuła-Drabek, Krzysztof Penderecki, Bogusław Schaefer, Józef Skrzek.
W 1974 roku Teatr Nowy uhonorowany został Złotą Odznaką "Zasłużonego w rozwoju województwa katowickiego". Jako pierwszy teatr w Polsce wyróżniony został także Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
Od 2000 Teatr Nowy w Zabrzu (wraz z Miastem Zabrze) jest organizatorem Ogólnopolskiego Festiwalu Dramaturgii Współczesnej "Rzeczywistość przedstawiona". Festiwal dzięki spektaklom konkursowym prezentowanym przez najlepsze zespoły teatralne z kraju przybliża społeczności regionu śląskiego (i nie tylko) najciekawsze realizacje dramatu współczesnego zarówno polskiego jak i obcego powstałego po roku 1989. Realizacje te spełniają postulat tzw. "lustra rzeczywistości" czyli ukazują człowieka w szerokim kontekście socjologicznym, obyczajowym, społecznym i politycznym.
Przyznana nagroda (wrzesień 2004 roku) Teatrowi Nowemu w Zabrzu za spektakl "Wampir" w reżyserii Marcina Sławińskiego na X Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej w Warszawie organizowanym przez Ministra Kultury, przy współudziale Teatru Narodowego w Warszawie oraz Związku Artystów Scen Polskich potwierdziła kulturotwórczą rolę teatru zabrzańskiego na mapie teatralnej Polski - tym samym całego regionu śląskiego.
Źródło: www.teatrzabrze.pl
