Zbiorowa mogiła wojenna 105 żołnierzy Wojska Polskiego
121/01
Jest to zbiorowa mogiła Żołnierzy 74 Pułku Piechoty. Mogiła zawiera szczątki 41 osób, 2 osób cywilnych i 39 żołnierzy Górnośląskiego Pułku Piechoty wchodzącego w skład 7 Dywizji Piechoty, którzy rankiem 3 września 1939 stoczyli bitwę z żołnierzami niemieckimi z 2 Pomorskiej Dywizji Lekkiej.
Na polu bitwy pozostało 39 zabitych polskich żołnierzy i 2 osoby cywilne. Niemcy zgodzili się na pochówek poległych żołnierzy dopiero po 6 dniach. Żołnierzy pochowali mieszkańcy wsi Dębowiec na polu gospodarza Wolskiego. Sporządzono mogiłę oraz spisano jedynie 19 nazwisk z nieśmiertelników, gdyż reszta była już nieczytelna. W roku 1958 władze komunistyczne przeprowadziły częściową ekshumację, zabrano tablicę z nazwiskami i kazano rozplantować teren. Szczątki zostały przewiezione jak twierdzono do wspólnej mogiły w Gliwicach, lecz ślad po nich zaginął. Mieszkańcy Dębowca usypali jednak mogiłę po raz drugi, ogrodzono teren i postawiono krzyż. Nie udało się jednak odtworzyć listy poległych. W latach 90-tych Urząd Gminy w Poraju postawił pomnik oraz tablicę z nazwiskami żołnierzy 7 DP, którzy zginęli lub zmarli z ran w dniach 2 i 3 września 1939 roku na terenie gminy Poraj oraz w okolicy i spoczywają w bezimiennych mogiłach. W pierwszą niedzielę września co roku odprawiana jest przy mogile msza święta.
Źródło: peuk.fiiz.pl
