Stara studnia w Jaworznie Jeleniu
W Jeleniu można znaleźć kilka cennych zabytków architektury – między innymi kościół Podwyższenia Krzyża Świętego z XVII wieku, dwie kaplice i stara studnia, która została zbudowana na Rynku na początku XVII wieku, na trasie dawnego szlaku kupieckiego z Węgier. W pobliżu stał wówczas nieistniejący już dziś dom zajezdny. Ze studni korzystali okoliczni mieszkańcy, a także przyjezdni, którzy przybywali na comiesięczne targi – trzeba pamiętać, że dawne rynki miejscowości pełniły przede wszystkim rolę placów handlowych. Jeleńską studnię przykrywa spory, czterospadowy dach, pokryty dachówką, wsparty na czterech słupach, ozdobiony figurką biegnącego jelenia, umieszczoną na szczycie. Nad kamiennym cembrowaniem, na dwóch również kamiennych cokołach, wsparto kołowrót z łańcuchem.
Źródło: slaskie.travel
W miejscu dzisiejszej dzielnicy Jaworzna – Jelenia - rosła niegdyś ogromna puszcza. Według legendy jeden z książąt śląskich w czasie polowania zabłądził w niej. Władca zapędził się za wspaniałym jeleniem i dotarł aż do rzeki, dzisiejszej Przemszy – z jej biegiem powrócił do punktu wyjściowego polowania. Na pamiątkę takiego ocalenia książę założył w puszczy osadę i nazwał ją – oczywiście - Jeleń. Mieszkańcy osady żyli z rybołówstwa i myślistwa, a także pomagali księciu podczas kolejnych polowań. Pierwsze, historycznie udokumentowane wzmianki o wsi Jeleń pochodzą z 1242 roku, kiedy to stała się własnością biskupów krakowskich i częścią tak zwanego klucza sławkowskiego. Jednak przywilej lokacyjny uzyskał Jeleń w 1303 roku od biskupa Jana Muskaty. Na terenie miejscowości istniała w średniowieczu karczma, warzelnia piwa, łaźnia i rozległe ogrody. W XV wieku miała prawo do 12 jarmarków rocznie oraz posiadała komorę celną, w której pobierano cło wodne. Od 1829 roku wydobywano tu rudy żelaza. W 1958 Jeleń otrzymał status osiedla, a w 1973 prawa miejskie i był częścią dawnego powiatu chrzanowskiego. W roku 1977 Jeleń włączono do Jaworzna jako jego południową dzielnicę, położoną nad Przemszą.
Źródło: slaskie.travel
