Kościół pw. św. Jerzego w Kamienicy

Nr w rejestrze zabytków:
A-86/2009 z 24.03.2009
Data powstania obiektu: 1914 r.

Zespół kościoła parafialnego pw. Św. Jerzego w Kamienicy na Opolszczyźnie. Przynależy do diecezji opolskiej i dekanatu Paczków.

W skład zabytkowego zespołu wchodzi kościół parafialny wraz z wyposażeniem oraz zabytkowy mur okalający świątynię wraz z bramami oraz krzyżem pokutnym i XIX wieczną figurą.

Zbudowany w 1914 r. na planie centralnym z dzwonnicą po stronie wschodniej. Znajduje się w centralnej części wsi (nr 89), przy drodze głównej (do roku 2002 przy drodze krajowej nr 46) na południowym brzegu strumienia Kamienica. Budowla posiada barokowo-rokokowe wyposażenie z XVIII/XIX (obrazy, rzeźby, ambona, chrzcielnica, tabernakulum, ołtarz główny, boczny prawy i lewy, ława kotlarska, organy, mechanizm zegarowy, żyrandol) oraz naczynia liturgiczne z XVII-XVIII.

Wyposażenie pochodzi z XIV-wiecznego wczesnogotyckiego, drewniano-kamiennego (prawdopodobnie kamiennego z drewnianą dzwonnicą) kościoła wzmiankowanego w 1666 roku również pw. św. Jerzego, wybudowanego w miejscu prawdopodobnie pierwszej świątyni wsi, powstałej pomiędzy rokiem 1200 a 1250, z której pochodzi także XIV-wieczny dzwon.

Przypuszczalnie wczesnogotycki kościół posiadał funkcję obronną i powstawał równolegle z drugimi fortyfikacjami Paczkowa. Za tak postawioną teza przemawia m.in. istnienie kamiennego muru otaczającego zespół kościoła.

W kościele na chórze prospekt barokowych organów. Instrument wykonany przez Richard Landau ze Świdnicy (Schweidnitz). Organy zostały opatrzone numerem opusowym 104.

W kościele odbywają się koncerty Paczkowskiego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej im. Moritza Brosiga.

Przy wejściu głównym do kościoła 3.08.2008 r. wmurowana pamiątkowa tablica z napisem w jerzyku polskim oraz niemieckim o treści: "Ku pamięci wszystkich zmarłych, którzy w Kamienicy żyli, swoją ojczyznę mieli i na tym cmentarzu lub na obcej ziemi spoczywają".

Parafia

Parafia istniała w 1326 r. Od 1579 r. była filią par. Gościce. Ponowne utworzenie parafii w 1850 r. Obecnie parafia rzymskokatolicka. Duszpasterze (pastorzy) do 1945 r. Johannes Schmidt (1896-1916), Karl Heimann (1916-1932), Franz Bernert (1932-1945). Duszpasterze po 1945 r. : ks. Jan Gustkowicz, ks. Kazimierz Kozłowski, ks. Tadeusz Harmata, ks. Jan Lubecki, ks. Apolinary Czekański, ks. Adam Oberc, ks. Franciszek Skiba, ks. Marek Zając.

Mur z bramami
Kościół wraz z fragmentem cmentarza przykościelnego od strony południowej otacza XVI-XVIII wieczny mur z kamienia polnego o wysokości do 3,5 m. W murze dwie bramy: południowa z XVI w., przebudowana w XVIII w. z renesansową attyką oraz obrazem Świętego Jerzego zabijającego smoka. Attyka uszkodzona w czasie nawałnicy w latach 90. XX wieku, a następnie doszczętnie zniszczona w czasie prac remontowych.

Brama wschodnia z XVIII w. ze stojącą obok drewnianą wieżyczką. Hełm wieży kryty gontem z oryginalną chorągiewką w kształcie wizerunku patrona kościoła. Wieżyczka jest pozostałością po wcześniejszym, drewnianym lub drewniano kamiennym kościele.

Teren kościoła i cmentarz przykościelny od strony zachodniej i wschodniej otacza mur ceglany. W najstarszej części cmentarza (przy bramie południowej) dobrze zachowane niemieckie groby w początków XX w. Przed bramą południową, od strony ulicy późnośredniowieczny (XIV lub XVI-wieczny) granitowy monolityczny krzyż (prawdopodobnie krzyż pojednania, pokutny) oraz kamienna figura św. Jana Nepomucena z roku 1801. Brak zachowanych źródeł potwierdzających powód fundacji tego krzyża.

Figura pierwotnie zlokalizowana bliżej jezdni i bramy, pomiędzy dwoma kilkudziesięcioletnimi lipami zniszczonymi w czasie nawałnicy w latach 90. XX wieku. Podczas prac prac remontowych w na przełomie XX i XXI wieku figura przeniesiona kilka metrów w stronę zachodnią pod mur.

Obok kościoła, od strony wschodniej zabytkowy dom gminny (niegdyś plebania) z I poł. XIX w.

Stan obecny
Zespół kościoła remontowany bez dbałości o zachowanie stanu historycznego. Wnętrze kościoła pozbawione tzw. balasek komunijnych. Przeprowadzone wycinki kilkudziesięcioletnich, okazałych drzew (topole, lipy, wierzby płaczące) bez nowych nasadzeń.

Źródło: wikipedia.pl

Zaktualizowano 2 lata temu

Dane teleadresowe

48-370 Kamienica
place
50.449902, 16.950809Skopiowano do schowka
N50º26'59.647", E16º57'2.912"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki