Schron przeciwlotniczy typu Salzgitter

Schron przeciwlotniczy, określany także jako Geilenberg Bunker od nazwiska Edmunda Geilenberga – Wysokiego Komisarza ds Działań Natychmiastowych w Ministerstwie Uzbrojenia i Produkcji Wojennej III Rzeszy, który w maju 1944 roku otrzymał zadanie wzmocnienia ochrony zakładów paliwowych III Rzeszy przed atakami lotnictwa aliantów. Jednym z podjętych z rozkazu Geilenberga działań była budowa dużych, naziemnych schronów przeciwlotniczych wokół istniejących i budowanych zakładów paliwowych. Dlatego też schrony typu Salzgitter można spotkać wyłącznie w miejscach, gdzie takie zakłady istniały. W Polsce poza Kędzierzynem-Koźlem występują także w Zdzieszowicach, Oświęcimiu i Policach.

Schrony powstawały według kilku, różniących się nieznacznie projektów. Najczęściej spotykany wariant schronu składał się z 2 komór na 99 osób każda, połączonych przelotnią z dwiema dodatkowymi przelotniami na obu jego krańcach. Założeniem konstrukcji schronu typu Salzgitter była odporność na bezpośrednie trafienie bombą burzącą o wagomiarze do 1000 lb. Uzyskano to poprzez specjalną konstrukcję ze zbrojonego betonu o grubości 2,50 m z komorami schronowymi o owalnym kształcie, który ułatwiał rozpraszanie energii wybuchu bomby. Od wewnątrz komory schronowe wyłożone były drewnianymi deskami w celu zapobieżenia powstawaniu odprysków betonu. Pomalowano je białą, fluorescencyjna farbą, pozwalającą na ograniczoną widoczność w przypadku utraty zasilania. Schrony były wyposażone w węzeł sanitarny, łączność telefoniczną i urządzenia wentylacyjne.

Wymiary zewnętrzne standardowego schronu typu Salzgitter są następujące: długość – 74,7 m; szerokość – 8,25 m, wysokość – 5,20 m.Ze względu na dużą materiałochłonność konstrukcji, w listopadzie 1944 roku podjęto decyzję o zaprzestaniu budowy nowych obiektów. Do budowy schronów typu Salzgitter wykorzystywano niewolniczą pracę więźniów obozu koncentracyjnego Arbeitslager Blechhammer w Sławięcicach. Schron znajdował się w pobliżu obozu pracy Wiesenlager i służył prawdopodobnie jako ukrycie dla personelu obozowego, być może także dla części robotników przymusowych/jeńców w nim przebywających.

Źródło: bitwaobenzyne.eu