Kościół pw. św. Klemensa Papieża i Męczennika w Lędzinach

Nr w rejestrze zabytków:
574/59 z 10/12/1958; 677/66 z 28/05/1966
Data powstania obiektu: 1769–1770 r.
Opis
Kościół wybudowano w II poł. XVIII w. Ołtarz główny pochodzi z ok. 1803 r., nad nim znajduje się obraz św. Klemensa z 1806 r. Do najstarszych elementów wyposażenia kościoła należą: chrzcielnica z 1657 r., organy z 1773 r. i żyrandol z 1792 r.

Kościół pw. św. Klemensa Papieża i Męczennika jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która jest położona na terenie dekanatu lędzińskiego należącego do archidiecezji katowickiej.

Pochodzący z XVIII w. kościół reprezentuje charakterystyczny dla tego okresu styl barokowy. Cechuje go więc przepych i bogactwo wyposażenia. Świątynia jest murowana (w przeciwieństwie do kościoła pierwotnego, który był drewniany). Posiada jedną nawę oraz wieżę. Jej prezbiterium skierowano w kierunku wschodnim, kościół jest więc orientowany.

Centralne miejsce w świątyni zajmuje piękny ołtarz główny z 1803 r. stanowiący dzieło mistrza Schefflera z Krakowa. Nad nim znajduje się obraz patrona – św. Klemensa, zawieszony w tym miejscu w 1806 r. Do najstarszych i zarazem najcenniejszych elementów jego wyposażenia należą: datowana na 1657 r. chrzcielnica, relikwiarz w kształcie drewnianej ręki oraz wykonany w hucie szkła w Wesołej żyrandol z 1792 r. Na szczególną uwagę zasługują również organy.

Lędziński kościół pw. św. Klemensa, związany z przedchrześcijańskim kultem słowiańskim na górze Klimont (tzw. Górka Klemensowa) traktowany jest przez mieszkańców jako jego symbol i najcenniejszy zabytek. Niewątpliwie więc stanowi obowiązkowy punkt na trasie zwiedzania województwa śląskiego.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Początki osadnictwa na terenie dzisiejszych Lędzin, których nazwa wywodzi się ze starosłowiańskiego określenia ziemi nie uprawnej ani nie porośniętej lasem, sięgają prawdopodobnie IX lub X w. Pierwsza wzmianka o lędzińskim kościele pw. św. Klemensa Papieża i Męczennika jest datowana na 1242 r., co czyni go jednym z najstarszych obiektów sakralnych na terenie dzisiejszej archidiecezji katowickiej. Lędziny zostały wówczas wymienione w dokumencie, w którym książę Konrad Mazowiecki zatwierdził między innymi osadę lędzińską na własność klasztoru benedyktynek w Staniątkach. Miejscowości pojawiła się również w Liber Beneficiorum dioecesis cracoviensis Jana Długosza z taką samą datą. Udokumentowana tradycja wiąże „Górkę Klemensową” z działalnością Apostołów Słowian. Lędzińska parafia istniała już w 1325 r.

Kościół parafialny, który podziwiać można po dziś dzień został wzniesiony jako budowla murowana na miejscu poprzedniej, drewnianej świątyni w 1769 r. Jego fundatorem był długoletni zarządca folwarku lędzińskiego, protestant Piotr Wehowski (Wiechowski) razem z miejscowym proboszczem ks. Piotrem Bierońskim. Jego poświęcenie miało miejsce 9 września 1770 r., a dokonał go ks. proboszcz Krupski z Mysłowic.

W swojej historii kościół pw. św. Klemensa utracił na długi czas swoje znaczenie ośrodka parafialnego na rzecz kościoła pw. św. Anny, usytuowanego w obrębie niżej położonej zabudowy mieszkalnej, przy ulicy Kontnego. Miało to miejsce już na przełomie XV/XVI w., kiedy to w dolnej części ówczesnej wsi wzniesiono kaplicę – chrzcielnicę, a następnie kościół pw. św. Anny, który z czasem przejął funkcje parafialne. Po erygowaniu jednak przy nim odrębnej parafii, co nastąpiło dopiero w 1981 r., kościół pw. św. Klemensa ponownie stał się świątynią parafialną pierwotnej parafii.

W 1993 r. w Górkach, należących dotąd do parafii pw. św. Klemensa, została ustanowiona parafia tymczasowa.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Ciekawostki

Kościół położony jest w bardzo malowniczym miejscu, na Górce św. Klemensa (wysokość 295 m), z której roztacza się doskonały widok na cały powiat Bieruńsko-Lędziński.

Zaktualizowano 7 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Zabytkowa
43-140 Lędziny
place
50.120769, 19.102969Skopiowano do schowka
N50º7'14.768", E19º6'10.688"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki