Dawny zespół klasztorny bernardynów w Lublinie

Kościół i klasztor bernardynów w Lublinie został zlokalizowany przy dawnym średniowiecznym trakcie krakowskim. Pierwotne zabudowania drewniane powstały bezpośrednio po przybyciu bernardynów do Lublina w 1459 roku.

Świątynia pięcioprzęsłowa, trójnawowa, nawy boczne niższe od nawy głównej.

Wydłużone prezbiterium, nieco niższe od nawy głównej, zamknięte jest półkolistą absydą. Od strony północnej dobudowano kaplicę na planie kwadratu (nakrytą kopułą i zwieńczoną latarnią). Nad łukiem tęczowym wznosi się szczyt wschodni z dekoracją okuciową według wzoru Vredemana de Vries, zwieńczony wieżą na sygnaturkę. Niewielki, wysunięty przedsionek kościoła zamyka klasycystyczna fasada. Wysoka, jasna nawa we wnętrzu świątyni otwiera się wysokimi arkadami na smukłych filarach do niższych naw bocznych.

W przedsionku i nawie głównej sklepienia kolebkowo-krzyżowe, w nawach bocznych żaglaste, prezbiterium przesklepione kolebką. Sklepienia oraz podłucza arkad pokryte gęstą siecią listew sklepiennych, wykonanych z zaprawy wapienno-piaskowej. Listwy zdobione perełkowaniem i kimationem. Kościół bernardyński jest prawdopodobnie miejscem, gdzie po raz pierwszy użyto na terenie Lublina tego typu zdobienia na szeroką skalę. Kościół bernardynów zapoczątkował popularność tego typu dekoracji w środowisku lubelskich muratorów. Każde z przęseł naw bocznych ma odmienną dekorację.

Wnętrze
W prezbiterium znajduje się drewniany ołtarz wykonany w 1739 roku z cudownym obrazem św. Antoniego Padewskiego (wiadomo, że obraz został zamówiony przez Zofię z Uhrowieckich Siemieńską i pochodzi z około 1610 roku, autorstwa nieznanego lwowskiego malarza). W ołtarzu znajduje się również obraz przedstawiający scenę Nawrócenia św. Pawła, namalowany przez Stefana Barwickiego pod koniec XIX wieku. W nawach bocznych widzimy osiem innych ołtarzy pochodzących z XVIII wieku. W prawej nawie bocznej ołtarze: Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej, św. Iwona, Najświętszego Serca Jezusowego oraz św. Walentego (z cudownym obrazem). Warto wspomnieć, że w mensie ołtarza św. Walentego znajdują się relikwie tegoż świętego. Są to szczątki biskupa, który żył w IV wieku. W lewej nawie bocznej znajdują się ołtarze: św. Franciszka z Asyżu, św. Jana z Dukli, św. Anny, św. Tekli. W renesansowej, przybudowanej od strony północnej kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej znajdują się dwa ołtarze. W prezbiterium widać także rzeźbione stalle renesansowe, zaś w nawie głównej renesansowe ławki i konfesjonały. Ambona jest drewniana, barokowa z rzeźbami św. Franciszka i Ewangelistów.

Źródło: teatrnn.pl