Kościół pw. św. Wawrzyńca w Mikołowie-Mokrem
727/66 z 15.06.1966
Kościół pw św. Wawrzyńca jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem położonej w dekanacie mikołowskim w archidiecezji katowickiej.
Kościół murowany, wzniesiony na miejscu drewnianego, pochodzi z poł. XVI w., aczkolwiek trudno określić dokładną datę jego budowy. Nie wiadomo również, kto był jego fundatorem. Budowla pierwotnie reprezentowała styl gotycki, ale liczne przebudowy nadały jej cechy neogotyckie. Wewnątrz znajduje się ołtarz główny zawierający manierystyczny obraz z wizerunkiem patrona parafii – św. Wawrzyńca pochodzący z II poł. XVI w. Najcenniejszym zabytkiem świątyni jest XV-wieczna, gotycka figura Matki Bożej Anielskiej z Dzieciątkiem. Ponadto na uwagę zasługują organy i chrzcielnica z końca XVII w. o cechach barokowych i neoklasycystycznych, XVIII-wieczna kaplica, późnogotycka kamienna kropielnica oraz XVIII-wieczne organy. Warta uwagi jest również zewnętrzna kaplica Jana Nepomucena, a także stacje Drogi Krzyżowej z 1888 r.
Na koniec warto dodać, iż nieopodal parafialnego cmentarza stoi zabytkowa kaplica wotywna pw. św. Jerzego zwana „Kaplicą Szwedów”. Została ona ufundowana przez dziedziców Witowskich w 1823 r.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Pierwsza informacja o kościele parafialnym w Mokrem znajduje się w spisie świętopietrza z 1346 r. Po raz kolejny mokierska parafia pojawia się w tych wykazach za lata 1551 do 1560. Do czasu wprowadzenia na ziemi pszczyńskiej luteranizmu, co miało miejsce 1575 r., wioska płaciła rocznie dla kurii biskupiej w Krakowie 254 szerokie grosze praskie dziesięciny.
Początkowo istniejący kościół drewniany przetrwał ok. 250 lat. Kościół murowany stanął w połowie XVI w. Możemy go podziwiać do dnia dzisiejszego. Dokładna data zbudowania ogromnego murowanego kościoła nie jest dokładnie znana. Mogło to być za czasów, gdy dziedzicami Mokrego byli Orzescy, ponieważ jeden z nich, ks. Jerzy Orzeski, był proboszczem w Mikołowie i równocześnie w Mokrem w latach 1525–1545. Budowniczymi świątyni mogli jednak być również następni dziedzice – Palczowscy, z których jeden również był proboszczem mikołowskim. Tak, czy inaczej, wizytacja kanoniczna przeprowadzona w 1598 r. w ówczesnym dekanacie pszczyńskim przez kardynała Radziwiłła wspomina już o kościele murowanym pw. św. Wawrzyńca.
Obecnie istniejący kościół parafialny, choć jest świątynią pierwotną, doznał w ciągu wieków licznych i zasadniczych przeróbek, które dość silnie zatarły pierwotny jego wygląd.
W okresie reformacji, aż do czasów ponownego objęcia go przez duchowieństwo katolickie, był zaniedbany i niszczał. Pierwszym znanym proboszczem w Mokrem w okresie odrodzenia się katolicyzmu był pochodzący z Tychów ks. Wojciech Chlądowicz (1644–1658).
Zasadniczy remont świątyni miał miejsce w 1716 r. Przywrócono wówczas w jego wnętrzu najpotrzebniejsze urządzenia i sprzęty oraz ozdoby. Wykonano nowe pokrycie dachu i rozszerzono kościół przez dobudowanie obu bocznych kaplic. Kolejna duża przebudowa odbyła się w 1863 r. Z przodu kościoła została wówczas dobudowana okazała wieża. W 1886 r. odmalowano kościół, a w 1888 r. umieszczono w nim nową Drogę Krzyżową o rzeźbionych stacjach.
Szczególną datą dla Mokrego był 8 sierpnia 1937 r., kiedy to obchodzono uroczystość 600-lecia istnienia parafii, opierając się na wzmiance w kolektoriach świętopietrza z 1337 r.
Kolejne remonty kościoła, probostwa i zabudowań gospodarczych odbywały się w latach 1992–1994 oraz w latach 1995–2006. Wykonano wtedy: remont kościoła po szkodach górniczych, wymieniono stare okna na witraże, zamontowano zegar i dzwony elektroniczne na wieży, wykonano oświetlenie na zewnątrz kościoła i ogrzewanie elektryczne wnętrz, a także odnowiono ołtarze. W 2000 r. w kościele wmurowana została tablica pamiątkowa z okazji 75 lat istnienia diecezji katowickiej.
Źródło: peuk.fiiz.pl
