Kościół Zielonoświątkowy w Oleśnicy

Najpierw był on synagogą wybudowaną przez Żydów prawdopodobnie w XIV wieku i po raz pierwszy wzmiankowaną w 1417 r. Była to orientowana świątynia w stylu gotyckim, dwunawowa, o dwóch filarach podtrzymujących sześć pól sklepiennych. Podobno wzorowana była na synagodze z Pragi, na co wskazuje duże podobieństwo obu budowli.

W 1530 r. synagoga była remontowana i może wówczas dobudowano przedsionek. Po przepędzeniu żydów z miasta w 1535 r., pełniła funkcję arsenału miejskiego, potem – magazynu. Po ok. 160 latach budynek przebudowano na zbór ewangelicki pod wezwaniem Zbawiciela. Zapewne wówczas na murach przedsionka nadbudowano wieżę.

Podczas pożaru miasta w roku 1730 kościół spłonął i doszło do zawalenia sklepienia. Cztery lata później został odbudowany w stylu baroku, z fundacji księżnej Juliany Sybilli Karoliny (żony księcia Karola Fryderyka Wirtemberga). Wykonano wówczas nowy hełm wieży (chorągiewka z datą 1733) i barokowe portale. Przekształcono otwory okienne, przebudowano wnętrze (zamiast zniszczonego krzyżowego sklepienia, podpartego filarami, dano drewniane pozorne sklepienie kolebkowe, usunięto filary), dodano nowe wyposażenie (ołtarz, loża książęca, chór muzyczny, empory) oraz zdobienia. Zapewne wówczas powstała przybudówka, mająca pomieścić nowe wyposażenie oraz schody, do nich prowadzących. Od tego czasu kościół był wykorzystywany głównie na lekcje religii oraz nabożeństwa świąteczne.

Zapewne kościół Zbawiciela nie był często odwiedzany przez wiernych i może dlatego w latach 1813-1824 był wykorzystywany do celów wojskowych, a później nawet chciano umieścić w nim urzędy miejskie. Dopiero katastrofa kościoła św. Jana – spowodowała jego pełne religijne wykorzystanie w latach 1905-1910.

Kościół jest cennym zabytkiem z okresu późnego średniowiecza i dlatego, podczas planowania współczesnej zabudowy miasta, został z niej wyeksponowany. Po remoncie został przekazany ewangelickiej parafii w Oleśnicy. Obecnie jest siedzibą Kościoła Zielonoświątkowego.

Źródło: olesnica.pl