Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Pawłowicach

Nr w rejestrze zabytków:
490/56 z 02.11.1956; 455/65 z 14.12.1965
Data powstania obiektu: 1594–1596 r.
Opis
Murowany kościół został wzniesiony w II poł. XVI w. na miejscu pierwotnej świątyni drewnianej. Jego konsekracja miała miejsce pod koniec XVII w. Obiekt został zniszczony w czasie II wojny światowej – ocalało jedynie prezbiterium z polichromią.

Kościół  św. Jana Chrzciciela w Pawłowicach jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która położona jest na terenie dekanatu pawłowickiego należącego do archidiecezji katowickiej.

Pawłowicki kościół sięga swoją historią końca XVI w., ale jego obecne mury pochodzą z czasów powojennej odbudowy. Najstarszą jego częścią jest ocalałe ze zniszczeń II wojny światowej prezbiterium, którego ozdobę stanowi piękna zabytkowa polichromia. Centralne miejsce w świątyni zajmuje ołtarz główny, w którym przedstawiono chrzest Chrystusa, namalowany przez lokalnego malarza z Pawłowic – Wiktora Barczyńskiego. Pozostałe wyposażenie świątyni jest współczesne, jako że zabytkowe uległo zniszczeniu podczas tragicznego pożaru w 1945 r.

Przy świątyni znajduje się cmentarz. Przed bramą cmentarną stoi krzyż datowany na 1871 r., a obok niego pochodząc prawdopodobnie z I poł. XIX w. kapliczka św. Jana Nepomucena. Znajdujący się nad grobem ks. Józefa Rasima krzyż pochodzi z 1903 r.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Pawłowice są po raz pierwszy wzmiankowane w 1281 r. w dokumencie potwierdzającym przekazanie rycerzowi przez księcia raciborsko-opolskiego Władysława 50 łanów frankońskich. W 1293 r. został wydzielony 1 łan wolny od powinności względem suwerena jako dotacja na rzecz proboszcza i kościoła, co oznacza, że już wówczas istniała tutaj parafia. Możliwe jednak, że zostało ona erygowana wcześniej. Terytorium, na którym powstawała, należało do archidiakonatu opolskiego, a ten z kolei do diecezji wrocławskiej.

Przypuszcza się, że pierwszy drewniany kościół został wybudowany między XIII a XIV w. Służył on parafianom do 1611 r., kiedy to został rozebrany i przeniesiony do Golasowic, gdzie niestety spłonął w 1974 r.

Nowy, murowany kościół powstał pod koniec XVI w. staraniem pochodzącego z Pawłowic biskupa ołomunieckiego ks. Stanisława Pawłowskiego herbu Leliwa. 16 czerwca 1594 r. przyszli inwestorzy kościoła zostali wezwani przez biskupa Stanisława do zgromadzenia potrzebnych materiałów na budowę, którą planowano rozpocząć wiosną następnego roku. Prace budowlane zakończono w 1596 r. Poświęcenia nowej świątyni dokonał 31 lipca lub 1 sierpnia tegoż roku ks. biskup S. Pawłowski. Kościół otrzymał wówczas wezwanie św. Jana Chrzciciela. Konsekrację przeprowadzono dopiero w 1696 r. W 1788 r. proboszczem został ks. Karol von Kloch. Jego staraniem wybudowano nowe probostwo, którego budowę ukończono w 1830 r. W 1903 r., dzięki staraniom ks. Wiktora Lossa wybudowano wokół kościoła i otaczającego go cmentarza masywne ogrodzenie, w miejscu istniejącego dotychczas drewnianego parkanu. Z kolei w latach 1906–1907 wzniesiono nowy budynek probostwa.

W marcu 1945 r. wycofujący się niemiecki oddział wysadził w powietrze kościół. Ocalało jedynie prezbiterium wraz z XVI-wieczną polichromią przedstawiającą fundatorów kościoła – księcia cieszyńskiego Adama Wacława i księcia biskupa Stanisława Pawłowskiego. W Wielkanoc 1 kwietnia tego samego roku w ruinach kościoła została odprawiona msza św. Regularne nabożeństwa odbywały się natomiast aż do 1946 r. w klasztorze sióstr służebniczek.

Świątynia została odbudowana zaraz po zakończeniu wojny, w latach 1945–1948, jednak bez wieży, którą dobudowano dopiero w 1993 r. Wiszą w niej dzwony odlane z materiału, który pozostał po zniszczeniu zabytkowych trzech dzwonów w 1945 r.

W 1986 r. w wyniku podziału parafii, erygowaną nową parafię pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. 

Na koniec warto dodać, iż na terenie parafii znajduje się Dom Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny, które przybyły do Pawłowic 22 maja 1916 r. W latach 1925–1926 zbudowano dla nich klasztor nazwany „Zakładem Serca Jezusowego”. Z powodu działań wojennych w 1945 r. siostry ewakuowano. W tym czasie budynek został ograbiony i częściowo uszkodzony. Obecnie siostry prowadzą m. in. ochronkę.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Zaktualizowano 7 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Zjednoczenia 52
43-250 Pawłowice
place
49.960501, 18.719646Skopiowano do schowka
N49º57'37.804", E18º43'10.726"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.