Kaplica Ewangelicko-Augsburska w Piszu

Początki parafii i okres do XX wieku
Reformacja dotarła na teren Pisza kilka lat po wystąpieniach Marcina Lutra w 1517. Zaczęto wówczas prowadzić ewangelickie nabożeństwa. W 1525 na terenie Prus protestantyzm został ogłoszony religią państwową, a kościół w Piszu stał się świątynią ewangelicką. Odbywały się tam początkowo również msze katolickie. W 1528 Pisz z okolicami wszedł w skład ewangelickiego biskupstwa Pomezanii. Pierwsi luterańscy duchowni zostali skierowani do miasta w 1530.

W 1547 stanowisko proboszcza objął Marcin Gloss, będący profesorem Akademii Krakowskiej. W trakcie jego kadencji założona została polska szkoła ewangelicka. W 1567 Pisz stał się częścią superintendentury ełckiej.

Na początku XVIII wieku wzrosła rola parafii, powołano tutaj Urząd Główny, a w 1715 inspektorat z tytułem superintendenta. W latach 1710–1725 w parafii pełnił posługę ks. Wilhelm Tyszko, będący autorem postylli oraz współautorem polskiego kancjonału. W 1751 miasto przeszło pod administrację biskupstwa Samlandii podległego konsystorzowi z siedzibą w Królewcu.

W XVIII wieku w parafii dominował język polski. W niedziele i święta odbywało się kilka nabożeństw po polsku i niemiecku, przeważały jednak posługi polskojęzyczne. Nabożeństwa tygodniowe prowadzone były w poniedziałki i piątki tylko w języku polskim, to samo tyczyło się nauki katechizmu Lutra, która miała miejsce w niedzielne przedpołudnia. W XVII i XVIII językiem polskim posługiwała się większość duchownych oraz członków parafii. Dopiero XIX władze kościoła rozpoczęły działania zmierzające do ograniczenia użycia polszczyzny w czynnościach kościelnych.

Po wprowadzeniu unii jednoczącej kościoły luterański i reformowany, zmieniona została liturgia. W 1830 nabożeństwa zostały przeniesione do Turośli ze względu na zły stan piskiej świątyni. W 1843 wybudowany został kościół św. Jana Chrzciciela w Piszu.

Dzięki nowej organizacji struktury kościelnej w końcu XIX wieku z parafii w Piszu zostało wyłączonych kilka wiejskich zborów, które utworzyły samodzielne parafie.

Czasy po II wojnie światowej
Po II wojnie światowej kościół został zajęty przez napływową ludność katolicką. Nabożeństwa ewangelickie prowadzone były początkowo w sali w ratusza, następnie w siedzibie Szkoły Podstawowej nr 1, a ostatecznie świątynią zboru stała się kaplica urządzona w budynku parafialnym. Doszło również do znacznego zmniejszenia się odsetka ludności ewangelickiej w mieście na skutek ewakuacji ludności przed frontem, a później wysiedleń. Parafia weszła w skład diecezji mazurskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Członkami parafii piskiej stali się też wierni zlikwidowanej parafii ewangelickiej w Łomży.

W 1947 zbór pozyskał pierwszego po zakończeniu wojny proboszcza-administratora. Był to przybyły tu na przełomie października i listopada 1947 ks. Bertold Rückert. Zamieszkał w budynku, w którym znajdowała się też kaplica parafialna.

Według statystyki z 1949 parafia liczyła 1047 wiernych. Do 31 października 1954 stanowisko proboszcza-administratora pełnił ks. Rückert, a następnie objął je ks. dk. Otton Hintz, pracujący w parafii do końca czerwca 1969. Po nim od 10 lipca 1969 administratorem został ks. Edmund Schmidt, a niecały rok później posługę duszpasterską zaczął tu sprawować ks. Henryk Sikora. Był organizatorem biwaków młodzieżowych, które połączone były z naukami konfirmacyjnymi.

W 1970 parafia liczyła 200 wiernych. Ich liczba stale malała, a apogeum wyjazdów było związane z akcją łączenia rodzin i emigracją do RFN. W 1976 miały miejsce kolejne masowe wyjazdy zborowników do RFN, a w maju 1977 ks. Sikora złożył rezygnację ze stanowiska proboszcza, po czym również wyjechał na zachód. Do kwietnia 1978 administrację sprawował ks. senior Paweł Kubiczek. Wtedy duszpasterzem parafii został ks. Krzysztof Rej, a w parafii było 120 członków. Był on inicjatorem budowy Domu Spotkań. Następcą ks. Reja został w czerwcu 2004 ks. Paweł Szwedo, a od września 2008 - ks. Marcin Pysz.

7 marca 2009 w budynku parafialnym zainaugurowano działalność Środowiskowego Domu Samopomocy Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Piszu. W tym samym roku działalność funkcjonowanie stacja diakonijna. W 2010 zainaugurowano wydawanie miesięcznika parafialnego Piski ewangelik, a także zawiązano Ewangelickie Stowarzyszenie Betel, zajmujące się działalnością charytatywną. Według stanu na rok 2010 parafia liczyła około 150 wiernych.

19 sierpnia 2012 dotychczasowy administrator parafii ks. Marcin Pysz decyzją rady parafialnej został powołany na stanowisko proboszcza i wprowadzony w urząd 7 października 2012 przez biskupa Rudolfa Bażanowskiego.

W styczniu 2019 na pierwszego wikariusza w parafii po II wojnie światowej został mianowany ks. Piotr Uciński, pełniący praktykę w zborze od lutego 2018. Stanowisko wikarego sprawował do 30 czerwca 2019.

W latach 2016–2019 prowadzona była rozbudowa budynków parafii, poświęconych 24 maja 2019 przez biskupa ks. Jerzego Samca w asyście biskupa Pawła Hause oraz innych duchownych.

Źródło: wikipedia.pl