Kościół pw. św. Marcina w Radziechowach
A-393 z 13.01.1972; A-183/77 z 20.09.1977
Kościół pw. św. Marcina w Radziechowach jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która jest położona na terenie dekanatu radziechowskiego należącego do diecezji bielsko-żywieckiej.
Radziechowska świątynia należy niewątpliwie do najstarszych na Śląsku. Swoją historią sięga bowiem przełomu XIV i XV w. Z tamtego okresu pochodzi gotyckie prezbiterium. W kolejnych wiekach kościół był wielokrotnie rozbudowywany i przebudowywany, ostatni raz w ubiegłym stuleciu. Centralne miejsce wewnątrz świątyni zajmuje późnobarokowy ołtarz główny z ornamentami rejencji i rokoka z lat 1756–1759, zdobiony przez późnogotycką Madonnę z Dzieciątkiem datowaną na 1510 r. oraz statuy świętych Piotra i Pawła, a także wizerunek patrona parafii – św. Marcina. Boczne ołtarze, również pięknie zdobione, to dzieła XVIII-wieczne. Ponadto na uwagę zasługuje także ambona z wizerunkami Ewangelistów. Sklepienie i ściany boczne zdobi piękna polichromia, przedstawiająca wydarzenia z życia kościoła oraz postaci biblijne i kościelne.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Parafia radziechowska należy do najstarszych na Żywiecczyźnie. Za datę powstania parafii uznaje się 1390 r. Wówczas to zbudowana tutaj została prawdopodobnie pierwsza parafialna drewniana świątynia. W 1610 r. do parafii radziechowskiej należały wsie: Wieprz, Juszczyna, Cięcina, Milówka, Rajcza, Lipowa i Słotwina. W 1617 r. została ona poszerzona o wsie: Bystra, Brzuśnik, Kamesznica, Żabnica, Rycerka, Sól, Nieledwia i Szare. W 1630 r. za sprawą królowej Konstancji powstał kościół i parafia w Milówce, do której włączono wsie górnego dorzecza Soły. Ostatnia zmiana zasięgu radziechowskiej parafii miała miejsce w październiku 2010 r., kiedy to decyzją biskupa diecezji bielsko-żywieckiej odłączone zostały od niej wsie Twardorzeczka i Ostre, które stworzyły parafię w Ostrem.
Jak już wcześniej powiedziano, pierwotna świątynia była drewniana. Kościół był wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany. W 1590 r. był już na pewno murowany i dobrze wyposażony. Przebudowano go w 1630 r. i na nowo konsekrowano w 1636 r. W XVIII w. miała miejsce kolejna zmiana sylwetki świątyni. Tym razem wydłużono bowiem nawę i dobudowano wieżę, a na niej umieszczono trzy dzwony. Po raz ostatni kościół został powiększony w latach 20. XX w. Wówczas dobudowano do niego nawę południową, wymieniono belkowanie, położono nowe tynki i posadzki. W II poł. XX w. dokonano natomiast nowego połączenia kaplicy św. Izydora z kościołem, przeprowadzono remont wieży, stropu i dachu. Powstały nowe i nowoczesne kaplice w Przybędzy, Ostrem i punkt katechetyczny w Twardorzeczce.
Parafia w Radziechowach miała wielu wybitnych proboszczów i dobrych gospodarzy. Wymienić należy przede wszystkim ks. Stanisława Kaszkowica, proboszcza radziechowskiego i dziekana żywieckiego, który dwukrotnie poprowadził chłopów i mieszczan żywieckich. Raz do Czorsztyna na odsiecz wojskom biskupa Piotra Gembickiego , a drugi raz do Wielunia koło Częstochowy zagrożonej przez protestanckich Szwedów. Odwagą wobec okupanta hitlerowskiego, skromnością i prostotą wpisał się w historię parafii ks. Władysław Kaczmarczyk.
W 1990 r. w Radziechowach odbyły się uroczystości jubileuszowe 600-lecia istnienia kościoła i parafii. Na tę okoliczność ks. Jan Kracik napisał, a parafia wydała książkę pt. „Radziechowy – parafia z jagiellońskich czasów”.
Źródło: peuk.fiiz.pl
