Grodzisko Święta Góra w Staświnach
IV-I-6/49 z 1949-11-28; A-a-1 z 1994-12-28; C-029 z 2004-07-13
Święta Góra k. Staświn – wzniesienie położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Miłki, odległości ok. 800 m na południowy zachód od wsi Staświny. Na nim znajdowało się grodzisko wielofazowe, użytkowane od epoki żelaza aż do VII w. Wzniesienie usytuowane pomiędzy wysokim brzegiem jeziora Wojnowo i wąwozem wyżłobionym przez rzeczkę Staświnę. Stwarzało to doskonałe naturalne walory obronne, zaś od strony północnej (gdzie naturalne warunki obronne były gorsze) znajdował się wał kamienno-ziemny o pierwotnej wysokości dochodzącej do 6 m. Długość majdanu, posiadającego kształt trójkąta równoramiennego, na linii północ-południe wynosi ok. 120 m.
Liczne przekazy ludowe, jeszcze w XIX w. mówiły o dziewicach tańczących na szczycie Świętej Góry w czasie Nocy Kupalnej. Prawdopodobnie w czasach przedchrześcijańskich miejsce to było związane z kultem przesilenia słonecznego. Znajdujące się tu miejsce kultowe, dodatkowo wskazywać może sam człon wyrazowy ~swin występujący w nazwie strumienia jak i pobliskiej miejscowości.
Źródło: wikipedia.pl