Synagoga w Karniowie (Krnov)
36116/8-3011 z dnia 3.05.1958 r.
Synagoga w Karniowie (czes. Krnovská synagoga) – synagoga znajdująca się w Karniowie (czes. Krnov, niem. Jägerndorf), w północno-wschodnich Czechach, w powiecie Bruntál, przy ulicy Soukenickiej 28 (wtedy Tempelring, potem Tuchmacherring, następnie Gottwaldova třída). 3 maja 1958 obiekt został wpisany na państwową listę ochrony zabytków w Czechach.
Jest to budowla w stylu neoromańskim z wnętrzem w stylu mauretańskim. W regionie morawsko-śląskim jest ona unikatową synagogą, ponieważ jako jedyna ma dwie wieże.
Synagoga ma 24 m długości, prawie 17 m szerokości, a wysokość obu wież osiąga prawie 22 m. Obiekt posiada trzy wejścia: główne, które znajduje się od ulicy Barvířskiej, boczne które jest usytuowane z południowo wschodniej wieży i tylne od ogrodu. Drzwi znajdujące się we wschodniej fasadzie, od strony ul. Soukenickiej są jedynie elementem dekoracyjnym portalu i nie mają charakteru funkcjonalnego. Dach jest dwuspadowy. Wieże przykryte są hełmami zakończonymi Gwiazdami Dawida. Posadzka jest pokryta płytkami ze zdobieniem szachownicowym, na której znajdują się ławki, w części pochodzące z 1897 roku, z nieistniejącej synagogi w Ołomuńcu. Wokół ścian przebiega galeria (balkon), podtrzymywana przez zdobione arkady na obu poziomach. Sufit ozdobiony jest kasetonami. W roku 1898 zostały zamontowane w synagodze organy z miejscowej firmy Rieger, które po 1945 roku zaginęły.
Źródło: wikipedia.pl
Synagoga została wybudowana w 1871 roku, według projektu architekta Ernsta Latzela, w miejscu gdzie wcześniej znajdowały się mury obronne, na skraju miasta. Całkowita cena budowy krnovskiej synagogi wyniosła 26 000 złotych reńskich, z tego 500 złotych reńskich dołożył cesarz Franciszek Józef I. Została poświęcona 5 czerwca 1872 przez brneńskiego rabina Barucha Jakoba Placzka.
Przestała służyć celom kultowym po aneksji Kraju Sudetów (niem. Sudetenland) przez III Rzeszę w 1938 roku. Z inicjatywy członka rady miejskiej Franza Irblicha zamieniono ją na targowisko co uchroniło ją od zniszczenia. Zwoje Tory i przedmioty kultu udało się ochronić.
Po II wojnie światowej budynek służył jako magazyn, a od 1960 roku zamieniono go na archiwum powiatowe. W 1994 roku synagogę zwrócono żydowskiej gminie Ołomuniec. Archiwum przeniesiono do Bruntálu, a synagoga opustoszała. Powódź w 1997 roku uszkodziła archiwalia i samą budowlę. Od 2003 roku synagoga jest administrowana przez stowarzyszenie zarządzające (czes. Občanské sdružení Krnovská synagoga), które wykorzystuje ją m.in. na salę wystawową, koncertową i konferencyjną. We wrześniu tegoż roku odbył się w niej koncert pieśni żydowskich, a miesiąc później pokaz tańców żydowskich. W 2005 roku zakończyła się odbudowa wieży. Zostały w niej znalezione dokumenty z czasów jej budowy. Stowarzyszenie administrujące synagogą współpracuje z organizacją Beit Kraków oraz jej rabinem Tanją Segal.
W niektóre dni odbywają się w niej nabożeństwa oraz czytanie Tory. Ponadto organizowane są okolicznościowe wystawy. Po wcześniejszym zgłoszeniu u zarządzającego synagogą istnieje możliwość jej zwiedzenia.
Źródło: wikipedia.pl
