Dawny Młyn Świętego Łukasza w Szklarskiej Porębie
1231/J z 25.08.1995
Dawny Młyn Świętego Łukasza w Szklarskiej Porębie to jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków miasta, którego historia sięga roku 1870. Położony nad rzeką Kamienną obiekt przez dziesięciolecia pełnił wiele funkcji – od młyna wodnego i tartaku po karczmę i miejsce spotkań lokalnej społeczności. Dziś, po starannej renowacji, zachwyca jako atrakcja turystyczna, przestrzeń kultury oraz popularna restauracja w centrum Szklarskiej Poręby.
Historia obiektu sięgająca XIX wieku
Młyn wodny, znany jako Młyn św. Łukasza lub Młyn Łukasza, powstał w 1870 roku jako murowano-drewniana konstrukcja o rozczłonkowanej, kilkukondygnacyjnej bryle. W swojej pierwotnej formie stanowił nie tylko młyn, ale również karczmę i tartak, pełniąc ważną rolę w życiu mieszkańców dynamicznie rozwijającej się wówczas miejscowości.
Na początku XX wieku budynek uległ niemal całkowitemu zniszczeniu w wyniku pożaru. Ocalały jedynie kamienne piwnice, parter oraz część piętra. W latach 1920–1922 obiekt został odbudowany pod kierunkiem Franza E. Schumana, który nadał mu formę inspirowaną tradycyjnymi wiejskimi chatami o konstrukcji przysłupowo-zrębowej.
Siedziba artystów i centrum życia kulturalnego
Po odbudowie Młyn Świętego Łukasza stał się miejscem wyjątkowym dla kultury regionu. Budynek został udostępniony artystom zrzeszonym w Bractwie św. Łukasza – grupie twórców, którzy prezentowali tu swoje prace. W 1922 roku odbyła się pierwsza wystawa plastyczna, rozpoczynając okres, w którym młyn pełnił funkcję ważnego ośrodka artystycznego aż do 1930 roku.
W czasach PRL obiektem zarządzało Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. W latach 90. XX wieku młyn został sprywatyzowany, stopniowo wracając do dawnej świetności.
Architektura i zabytkowy charakter
Dzisiejszy Młyn Świętego Łukasza zachwyca swoją malowniczą architekturą: połączeniem kamienia, drewna, przysłupowej konstrukcji i licznych elementów dekoracyjnych, w tym rzeźby figuralnej. Dzięki wpisowi do rejestru zabytków obiekt jest chroniony i stanowi jedną z najlepiej zachowanych historycznych budowli w centrum Szklarskiej Poręby.
Restauracja, rozrywka i lokalne smaki
W odrestaurowanym młynie mieści się obecnie restauracja, dyskoteka oraz pokoje gościnne. To miejsce słynie z lokalnych produktów, dużego wyboru alkoholi regionalnych i szerokiej oferty piw z Polski, Czech i Niemiec. W karcie znajdują się także wina z renomowanej piwnicy świdnickiej oraz winnicy Jadwiga.
Dawny młyn jako atrakcja turystyczna
Położony w samym sercu Szklarskiej Poręby Dawny Młyn Świętego Łukasza stanowi jedną z najważniejszych atrakcji miasta. Jego burzliwa historia, bogate dziedzictwo kulturowe oraz współczesna funkcja lokalu gastronomiczno-rozrywkowego sprawiają, że jest to punkt obowiązkowy dla każdego odwiedzającego Karkonosze.
To miejsce idealne, by poznać lokalną historię, spróbować regionalnych smaków i poczuć wyjątkową atmosferę dawnego młyna, który przetrwał pożary, przebudowy i historyczne zawirowania, a dziś stanowi żywy fragment tradycji Szklarskiej Poręby.
