Rynek w Uniejowie
Rynek w Uniejowie wytyczony został w czasie lokacji miasta ok. 1283 r. w miejscu osady targowej. Średniowieczne założenie zachowało się w pierwotnej formie, widocznej w układzie ulic. Z narożników placu odchodzą dwie ulice, a dawne miejskie obwarowania pokrywają się z przebiegiem współczesnych ulic okalających Rynek. Parcele miejskie w wielu przypadkach pozostały niezmienione, choć wybudowano w ich obrębie nowe budynki. Ciekawym przykładem XIX-wiecznego obiektu jest pierwotnie jednokondygnacyjna kamienica przy Rynku 3. W 1937 r. budynek miał już dobudowane piętro, a na parterze mieścił się oddział Komunalnej Kasy Oszczędności Powiatu Tureckiego. W czasie okupacji znajdowała się tu placówka niemieckiej Sparkasse. Obecnie dom łączy funkcję mieszkaniową z handlową.
Obecnie na rynku znajduje się stara studnia, fontanna z wodą ze źródła geotermalnego, pomnik Obrońców Miasta, ławeczki.
Szkoła na Rynku
Na Rynku w Uniejowie od połowy XIX w. do końca lat 50. XX w., w trzech prywatnych budynkach (nr 7, 9, 12) znajdowała się szkoła elementarna, czyli podstawowa. W latach 20. XX w. w budynku nr 9 miała swoją siedzibę szkoła średnia – Koedukacyjne Gimnazjum Miejskie (zlikwidowane w 1927 r.).
Pierwsza wzmianka o szkole w Uniejowie pochodzi z 1420 r., ale z pewnością tego typu placówka istniała już wcześniej. W kolejnych wiekach w mieście działały dwie szkoły: zwyczajna – przy kościele parafialnym, przeznaczona dla mieszczan – oraz kolegiacka oferująca wyższy poziom nauczania .
Pod koniec XIX w. do szkoły elementarnej w Uniejowie, jednoklasowej, złożonej z trzech oddziałów, uczęszczało od 40 do 60 uczniów. Językiem wykładowym był rosyjski, a program nauczania był silnie zrusyfikowany. Na początku XX w. wśród mieszkańców silne były postawy patriotyczne, m.in. żądano nauczania w języku polskim.
W latach 30. XX w. rozpoczęto budowę nowoczesnego gmachu szkolnego przy ul. Kościelnickiej. Niemal gotowy budynek został rozebrany z polecenia Niemców w czasie okupacji. W latach 50. w tym samym miejscu ponownie wzniesiono obiekty szkolne i siedziba szkoły przeniosła się z Rynku na północne przedmieścia Uniejowa. Dzisiaj mieści się tam Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Września 1939 r.
Piekarnia na Rynku
W maju 1933 r. w kamienicy Rynek 6 (dziś nr 13) dwaj uniejowianie otworzyli Nowoczesną Piekarnię Higieniczną Kaszyński i Lewandowski, którą po kilku miesiącach rozbudowali o dział cukierniczy. Obaj wspólnicy prowadzili swój zakład niezwykle nowocześnie, stając się miejscowymi pionierami nowoczesnego marketingu. Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej Czesław Kaszyński i Stanisław Lewandowski rozstali się. Lewandowski otworzył piekarnię w Łodzi. Zginął we wrześniu 1939 r. Kaszyński pozostał w Uniejowie. W czasie wojny walczył na Zachodzie, a po powrocie wznowił działalność piekarską w sąsiednim, narożnym domu (dziś ul. Krótka 1). Z czasem w nowym miejscu piekarnię zastąpiła cukiernia i lodziarnia Ignacego Świtalskiego.
Magistrat
Od końca lat 40. XIX w. w tym miejscu znajdowała się siedziba władz miejskich i gminnych Uniejowa. Początkowo na obszernym placu na południe od Rynku stał niewielki budynek z drewna, w którym mieszkał i pierwszy urzędował w swojej kancelarii ówczesny burmistrz, uniejowianin Antoni Bobowski. Urząd stanął na działce, którą zajmował wcześniej obszerny zajazd, gdzie mieściła się największa karczma w XVIII-wiecznym Uniejowie, a także stajnia i wozownia. Po odzyskaniu niepodległości w 1925 r. budynek ten, już wówczas murowany, rozbudowano o piętro, lokując w nim także siedzibę Sądu Pokoju. Było to zasługą burmistrza Piotra Badowskiego.
Do połowy XIX w. używano nazwy Urząd Municypalny, zastąpioną później określeniem „magistrat”. W 1870 r. Uniejów utracił prawa miejskie, odzyskał je dopiero w 1919 r. W granicach współczesnej gminy funkcjonowała także wiejska gmina Kościelnica oraz majorat, czyli prywatne dobra hrabiowskiej rodziny Tollów, nadane im przez władze carskie. Z czasem majorat zlikwidowano, a obie gminy scalono w jedną.
Współcześnie budynek przy ul. Bogumiła 13 jest siedzibą władz gminnych: Burmistrza i Rady Miejskiej oraz Urzędu Miasta. Obecnie gminę tworzy miasto oraz 30 sołectw. Od 2012 r. Uniejów ma status pierwszego w Polsce uzdrowiska termalnego.
Źródło: uniejow.pl
