Kaplica św. Jana Nepomucena w Zerwanej
A-727 z 30.06.1998
Kaplica św. Jana Nepomucena w Zerwanej gm. Michałowice w ogrodzie domu nr 11 w Zerwanej. Obiekt zlokalizowany jest na prywatnej posesji rodziny Jarzębińskich, w niedalekim sąsiedztwie zabytkowej apteki, w pięknie utrzymanym ogrodzie, w towarzystwie pszczół i pawi. Kaplica powstała w połowie XVIII wieku z fundacji właścicieli Wilczkowic. Najpierw stanęła w tym miejscu znakomicie rzeźbiona barokowa kamienna figura świętego, a w pół wieku później okazała konfesja.
Wówczas położenie kaplicy było peryferyjne w stosunku do historycznego centrum Wilczkowic, jednakże eksponowało wjazd do wsi, skrzyżowanie szlaków komunikacyjnych, wylot drogi prowadzącej do Więcławic – siedziby parafii. Za fundacją szlachecką przemawia pierwotny artystyczny kształt kaplicy, walory artystyczne rzeźby świadczące o wyrobionym guście fundatora.
Wskutek nowej zabudowy terenu (ok. 1900 r. zabudowa majątku Wilczkowskiego podeszła w pobliże kaplicy) budowla utraciła swoją silną ekspozycję w terenie i osiowe powiązanie z dalekim otoczeniem. Od 1917 r. kaplica wraz z budynkiem apteki (nr 11) tworzy zespół położony w obrębie jednej posesji będącej własnością aptekarza Maksymiliana Jarzębińskiego.
Staraniem właścicieli posesji, na której stoi zarówno zabytkowa apteka, jak i kaplica — państwa Andrzeja i Janiny Jarzębińskich, obecnie własność syna Krzysztofa oraz dzięki dotacjom Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków udało się przywrócić pierwotne walory artystyczne tego cennego obiektu.
Źródło: archiwum.michalowice.malopolska.pl
Kalendarium:
- 1744 r. powstanie figury św. Nepomucena (data na cokole)
- koniec wieku XVIII czas powstania murowanej kaplicy (zapisy w bibliografii wskazują na E.H. Kitla właściciela Wilczkowic od 1798 r.)
- ok.1830-1860 notatki Feliksa Radwańskiego utrwalające w rysunku pierwotny kształt kaplicy w formie filarowej konfesji nakrytej sześciobocznym, łamanym dachem namiotowym o ugiętym profilu.
- prawdopodobnie 1861 bądź 1891 r. rozpoczął się drugi etap budowy kaplicy, z którego pochodzą ściany wypełniające między filarami, nowy gzyms, więźba, obecny kształt dachu. Dane pochodzące z odkrywek stratygraficznych wykonanych na wypełnieniu przestrzeni między filarami (ściany płn-wschodniej), w trakcie prac remontowo-konserwatorskich wykonanych w 2011 r.
- po 1900 r. obiekt popada w ruinę, wykonywane są przy nim doraźne prace takie jak: wymiana dachu na prowizoryczne zadaszenie w kształcie namiotowym wykonane blachą cynkową, czy pokrywanie kolejną warstwą pobiał wapiennych tak figury, jak i samej kaplicy.
- 2011-2015 – remont konserwatorski kaplicy i figury świętego.
Źródło: archiwum.michalowice.malopolska.pl
