Przełom Bardzki
Przełom Bardzki lub Przełom Nysy Kłodzkiej – przełom Nysy Kłodzkiej przez Góry Bardzkie w Polsce.
Przełom Nysy Kłodzkiej położony jest w Sudetach Środkowych, w Górach Bardzkich, w województwie dolnośląskim, w okolicach Barda, między ujściem Ścinawki w Ścinawicy a Przyłękiem.
Przełom ma charakter antecedentny, jest jednym z najpiękniejszych i największych przełomów na Nysie Kłodzkiej o długości 15,0 km, ciągnie się od ujścia Ścinawki do wylotu doliny położonej na linii Sudeckiego uskoku brzeżnego w Janowcu, pomiędzy Bardem a Przyłękiem. Przełom tworzy malowniczą, bardzo krętą dolinę, położoną na wysokości około 255 m n.p.m., w której Nysa Kłodzka tworzy pięć wielkich meandrów, wyciętych w skałach tworzących strukturę bardzką. W wielu miejscach rzeka podcina zbocza, odsłaniając skalne ściany tworząc ciągi stromych skarp skalnych. Obecnie Nysa Kłodzka na odcinku przełomu swoimi szerokimi zakolami przypomina raczej rzekę nizinną niż górską.
Szlak wodny Przełomu Bardzkiego przebiega od Bystrzycy Kłodzkiej przez Kłodzko i Bardo do wsi Topola - na najładniejszym górskim odcinku szlaku rzeki Nysy Kłodzkiej. Najciekawszym elementem szlaku jest antecedentny przełom Gór Bardzkich, Po drodze warto zwiedzić niezwykle interesujące i malowniczo położone miejscowości, z których najważniejsze to Bystrzyca Kłodzka, Kłodzko, Bardo i Kamieniec Ząbkowicki. Cały szlak liczy w sumie 52 km długości i podzielony został na trzy jednodniowe etapy. Początek szlaku usytuowano na moście we wsi Zabłocie, gdzie tradycyjnie rozpoczyna się coroczny Ogólnopolski Spływ Kajakowy Nysą Kłodzką, który odbywa się w długi weekend majowy. Meta spływu znajduje się w Ośrodku Bartniki, na tej wysokości kończy się również górski charakter rzeki i rozpoczynają Jeziora Zaporowe. Szlak na proponowanym odcinku jest wprawdzie dość uciążliwy (liczne obowiązkowe przenoski), ale walory krajobrazowe okolic i piękno Przełomu Bardzkiego z pewnością wynagrodzą wszelkie niedogodności.
Źródło: wikipedia.pl
Przełom powstał środkowym i górnym pliocenie. W trakcie powolnego procesu wypiętrzania się górotworu w poprzek płynącej wcześniej rzeki. Rzeka meandrując przecinała się przez Góry Bardzkie. Przez długi okres rzeka stopniowo wcinała się korytem w wypiętrzoną powierzchnię zrównania mioceńskiego, tworząc dolinę o głębokości około 150 m. W okresie zlodowacenia środkowopolskiego w plejstocenie, lądolód przez Przełom Bardzki przedostał się w głąb Kotliny Kłodzkiej. Po ustąpieniu lodowca rzeka ponownie wycięła w osadach czwartorzędowych swoje koryto.
Źródło: wikipedia.pl
- Przełom Bardzki najlepiej prezentuje się z góry Kalwaria – na północno-zachodnim zboczu Kalwarii znajduje się strome osuwisko powstałe w wyniku obrywu mas skalnych spowodowanego działalnością rzeki. 24 sierpnia 1598 wezbrana rzeka podmyła górę, której skały oberwały się i przegrodziły koryto rzeki, powodując zalanie Barda.
- Latem organizowane są spływy pontonami Przełomem Bardzkim.
- W przeszłości przełom nosił nazwę: Neisse-Durchbruch.
- Nysa Kłodzka jest starsza niż Góry Bardzkie.
W zależności od pory roku i aktualnych warunków pogodowych stan wody w rzece (bardzo niski lub wysoki) może uniemożliwić przeprowadzenie spływu. Aktualny biuletyn hydrologiczny dostępny jest na stronach pogodowych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Lokalnego Systemu Osłony Przeciwpowodziowej dla Powiatu Kłodzkiego. Odradza się organizowania spływów przy stanach wody wyższych niż ostrzegawcze.