Willa Teodora Sixta w Bielsku-Białej
A-706/94 z 15.09.1994
Willa Theodora Sixta – budynek położony w Bielsku-Białej na Dolnym Przedmieściu przy ulicy Adama Mickiewicza 24. Wzniesiony został w 1883 roku w stylu neorenesansowym według projektu Carla Korna jako willa przedsiębiorcy Theodora Sixta (1834–1897). Od roku 2020 jest użytkowany przez Galerię Bielską BWA oraz Miejski Ośrodek Opieki Społecznej.
Willa usytuowana jest w obrębie niewielkiej narożnej działki pomiędzy ulicami Adama Mickiewicza, Jarosława Dąbrowskiego i 3 Maja. Z pierwotnego ogrodu zachował się starodrzew: dąb burgundzki, lipy, klony, a także miłorząb dwuklapowy, który ma status pomnika przyrody. W 2021 roku założony został przy willi ogród różany z pergolą. W południowo-wschodnim rogu działki znajduje się budynek dawnej wozowni.
Budynek murowany z cegły, na planie krótkiego prostokąta. Reprezentuje styl neorenesansowy. Ma dwie kondygnacje, bryła urozmaicona została narożnymi ryzalitami, dachem mansardowym, a także kwadratową wieżą w narożniku południowo-zachodnim zwieńczoną dachem czterospadowym z pinaklem. Elewacja frontowa została skierowana ku zachodowi, w stronę ulicy Mickiewicza. Jest dodatkowo zaakcentowana parterowym ryzalitem z potrójnym wejściem głównym w przyziemiu oraz umieszczonym na piętrze tarasem zamkniętym balustradą z balasami. W elewację wschodnią od strony ulicy 3 Maja wkomponowano dwukondygnacyjną trójarkadową loggię, murowaną na parterze i żeliwną na piętrze. Wszystkie elewacje są otynkowane, posiadają wyodrębnioną, boniowaną strefę cokołową, podziały horyzontalne w postaci gzymsów międzykondygnacyjnych i wieńczącego, a także ozdobne opaski i zwieńczenia otworów okiennych. Dekoracyjnym boniowaniem ozdobione są również naroża poszczególnych ryzalitów.
Układ wnętrz składa się z trzech traktów, kilkukrotnie przekształcanych w związku ze zmieniającą się funkcją obiektu. Na parterze znajduje się m.in. ulokowana centralnie sala z sufitem zdobionym fasetą i dekoracją płycinową. W narożniku południowo-zachodnim zlokalizowana jest dwubiegowa klatka schodowa z żeliwną balustradą. Na piętrze zachowała się sala kominkowa z sufitem dekorowanym sztukateriami.
Źródło: wikipedia.pl
Willa wraz z sąsiednią wozownią wybudowana została w 1883 r. wg projektu Karola Korna dla bielskiego przedsiębiorcy, społecznika i filantropa Teodora Sixta. Zgodnie z wolą właściciela budynek przekazany został po jego śmierci w 1897 r. miastu, które w 1. połowie XX w. przeznaczyło go na mieszkanie kolejnych burmistrzów. W latach 70. XX w. częściowo przekształcono m.in. układ wnętrz w związku z adaptacją obiektu na funkcję biurową, a także wykonano renowację elewacji willi i sąsiedniej wozowni.
Źródło: zabytek.pl
- Chojecka E., Architektura i urbanistyka Bielska-Białej 1855-1939, Katowice 1987, s. 35.
- Zabytki Sztuki w Polsce. Śląsk, S. Brzezicki, C. Nielsen (red.), Warszawa 2006.