Kaplica pw. Serca Jezusowego w Bronowie

Nr w rejestrze zabytków:
A-865/68 z 19.06.1968
Data powstania obiektu: 1831 r.
Opis
Kaplica została wybudowana w 1831 r. Jest murowana z częścią ołtarzową zwróconą na północny wschód. Ołtarzyk zbudowany jest w stylu barokowo-klasycystycznym. Przy kapliczce raz w miesiącu odbywała się „nauka chrześcijańska” dla mieszkańców Bronowa.

Kaplica pw. Serca Jezusowego w Bronowie leży na terenie rzymskokatolickiej parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, która położona jest w dekanacie Czechowice-Dziedzice należącym do diecezji bielsko-żywieckiej.

Obiekt jest typową kaplicą przydrożną. Z uwagi na swoją dużą wartość architektoniczną i historyczną jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków nieruchomych klasy „A”. Budowla reprezentuje styl barokowo-klasycystyczny.

Architektura: Kapliczka na planie prostokąta z łukowo zamkniętą absydą i zaokrąglonymi narożnikami. Nakryta dachem dwuspadowym z przyczółkiem. Z obu stron narożników szerokie lizeny imitujące kolumny. Wzdłuż krawędzi dachu biegnie wielowarstwowy gzyms. Wzdłuż ścian wysoki cokolik z nieotynkowanych kamieni. W bocznych ścianach okna o łukowym zwieńczeniu. Szerokie wejście do kapliczki zwieńczone łukiem odcinkowym. Nad nim podobnie formowane listwy. Wejście zamknięte drewnianymi, ażurowymi drzwiami. Na górze frontowej ściany data 1831. W trójkącie szczytowym wnęka zwieńczona odcinkowym łukiem zamknięta przeszklonymi drzwiczkami. Wewnątrz figura św. Anny. Nad szczytem metalowy, ażurowy krzyż.

Wnętrze: Sklepienie kolebkowe. W absydzie ołtarzyk z figurą NSPJ.

Otoczenie: Kapliczka stoi przy samej drodze, odgrodzona od niej barierką.

Uwagi: Kapliczka była znacznie uszkodzona. Została wyremontowana w 2015 r. Na dole zdjęcia sprzed remontu.

Źródło: peuk.fiiz.pl / przydrozne.eu

Historia

Do czasu wybudowania kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, kapliczka pw. Serca Jezusowego pełniła rolę maleńkiego kościółka bronowskiego. Raz w miesiącu bowiem odbywała się przy niej nauka chrześcijańska dla mieszkańców Bronowa, prowadzona przez duszpasterzy z Rudzicy. Swoją rolę pełniła do lat 70. XIX w., kiedy to wzniesiony został nowy kościół.

II poł. XIX w. to czas powstawania na terenie dzisiejszego województwa śląskiego bardzo wielu kościołów. O ile jednak na terenie pruskiego wówczas Górnego Śląska wznoszenie nowych świątyń inspirowane było działalnością ówczesnych biskupów wrocławskich i nie napotykało na większe problemy, uzasadnione było bowiem przede wszystkim napływem nowych mieszkańców w związku z dynamicznym rozwojem przemysłu i znajdowało bez problemu swoich fundatorów w osobach bogatych przemysłowców, o tyle sytuacja na austriackim wtedy Śląsku Cieszyńskim wyglądała zgoła inaczej. Niezwykle trudno było przede wszystkim na wsiach, gdzie aby mogła powstać parafia musiał być fundator i patron, a to zadanie nie należało do najłatwiejszych.

Mieszkańcy Bronowa uczęszczali wówczas na nabożeństwa do najbliżej położonego kościoła w Rudzicy, który oddalony był o dwie godziny drogi pod górę, co utrudniało aktywny udział w życiu religijnym. Raz w miesiącu nauka chrześcijańska odbywała się przy zbudowanej w 1831 r. kapliczce pw. Serca Jezusowego. W związku z powyższym kilku mieszkańców Bronowa wyszło w latach 70. XIX w. z inicjatywą wybudowania miejscowego kościoła. Byli to: Jerzy Filapek, wójt gminy Maciej Kuboszek i miejscowy karczmarz Maciej Dzida. Jerzy Filapek odbył w tej intencji pielgrzymkę do Ziemi Świętej i do Rzymu oraz podał propozycję nadania jej patrona Serca Jezusowego. Propozycja została przez mieszkańców przyjęta, gdyż wielu było już aktywnymi członkami Apostolstwa Serca Jezusowego w Rudzicy. J. Filapek założył komitet budowy, lecz nie jako formalną spółkę budowlaną. Na czele komitetu stanął wójt gminy M. Kuboszek. Poseł do Sejmu Śląskiego w Opawie ks. Paweł Świeży załatwił w 1872 r. zgodę władz państwowych na publiczną zbiórkę na ten cel na terenie Śląska Cieszyńskiego. Grunt pod budowę ofiarowali Jerzy Stusek, Jan Wilczek i karczmarz Maciej Dzida. Komisja z proboszczami z Międzyrzecza i Ligoty ks. J. Knopkiem i A. Rychtarskim wybrała parcelę M. Dzidy jako najodpowiedniejszą.

19 marca 1874 r. w uroczystość św. Józefa proboszcz z Międzyrzecza ks. J. Knopek w towarzystwie proboszczów z Rudzicy i Ligoty ks. J Błażeja i A. Rychtarkiego poświęcił kamień węgielny pod budowę. Na uroczystość przybyła procesja z parafii macierzystej w Rudzicy. Razem z kamieniem zamurowano też pamiątki przywiezione przez J. Filapka z pielgrzymki do Ziemi Świętej i Rzymu. Tuż po wmurowaniu kamienia węgielnego rozpoczęto budowę, którą kierował bezpłatnie Józef Szkucik mistrz murarski z Bronowa. Roboty ciesielskie wykonywał też bezpłatnie Józef Mitręga z Bronowa. W niespełna 7 miesięcy kościół był gotowy w stanie surowym. Już 29 października 1874 r. odbyła się uroczystość poświęcenia wieży kościoła oraz zawieszenie i poświęcenie 3 dzwonów ufundowanych przez mieszkańców Bronowa.

Mieszkańcy wioski oprócz pracy wyrażali troskę o budującą się świątynię przez obfite ofiary i fundacje. Godnym odnotowania jest fakt, że drewno na ławki ofiarowali ewangelicy z Bronowa i Międzyrzecza z rodziną Twardzików na czele. Wielu parafian fundowało poszczególne detale. Biskup wrocławski ks. Henryk Forster pismem z 30 maja 1877 r. udzielił pełnomocnictwa do poświęcenia kościoła w Bronowie, wraz ze zgodą na odprawianie w nim mszy św.

Poświęcenie kościoła, tymczasowo jako filialnego w Bronowie, odbyło się 10 czerwca 1877 r. w dzień odpustu Serca Jezusowego. Samodzielna parafia przy bronowskim kościele została erygowana w 23 lata później, 12 maja 1900 r.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Zaktualizowano 7 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Bronowska 68
43-502 Bronów
place
49.8777203501852, 18.9215173526397Skopiowano do schowka
N49º52'39.793", E18º55'17.462"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.