Galeria Willa "Polonia" w Busku-Zdroju
Galeria mieści się w centrum miasta przy Alei Mickiewicza 7, w zabytkowej kamienicy wybudowanej ok.1900 roku. Jest jedynym drewnianym budynkiem w obrębie tzw. Buskiej Starówki. Właścicielem budynku był doktor Julian Majkowski, który w 1905 r. sprzedał nieruchomość innemu lekarzowi zdrojowemu doktorowi Antoniemu Sulimierskiemu, a ten z kolei doktorowi Leopoldowi Byrkowskiemu.
Przestrzeń Galerii to 4 sale ekspozycyjne, umożliwiające jednoczesną prezentację wystaw oraz organizację wydarzeń – spotkań, wykładów, czy warsztatów. Galeria Sztuki współpracuje z instytucjami publicznymi oraz prywatnymi, prezentując zarówno przekrój polskich klasyków sztuki awangardowej, jak i twórców, którzy działają tu i teraz. Najważniejszym założeniem naszej działalności jest stworzenie miejsca spotkań dla wszystkich pasjonatów sztuki – kolekcjonerów, obserwatorów i popularyzatorów kultury. Funkcjonowanie Galerii wykracza poza samą organizację wystaw. Naszą misją jest edukowanie i upowszechnianie dostępu do wiedzy i kultury. Każdej ekspozycji towarzyszy szereg wydarzeń, które przybliżają nie tylko tematykę wystawy, czy twórczość prezentowanego artysty, ale i poszerzają kontekst oraz umożliwiają głębsze zrozumienie zjawisk i wydarzeń.
Źródło: bsck.busko.pl
Podczas drugiej wojny światowej budynek zajęły niemieckie władze okupacyjne. Niemcy umieścili tu posterunek policji bezpieczeństwa (Siherheitspolizei) oraz Sąd Specjalny (Sondergericht). Funkcję szefa tych instytucji pełnił Hans Peters, który został zabity w wyniku zamachu, zorganizowanego przez polskich partyzantów. W salach na piętrze prowadzone były przesłuchania aresztowanych, często z zastosowaniem okrutnych tortur. Natomiast w piwnicach willi znajdował się areszt, gdzie osadzano zarówno aresztowanych, jak i skazanych, głównie członków ugrupowań konspiracyjnych.
Po zakończeniu wojny budynek został całkowicie wyeksploatowany przez urzędy i instytucje, które w nim kolejno rezydowały. W latach 1945 – 1980 miały tu swoje siedziby: komitet miejski Polskiej Partii Robotniczej, biura Zarządu Powiatowego Związku Młodzieży Polskiej, Pogotowie Ratunkowe, w latach 60. – Izba Porodowa , dyrekcja Zakładów Przemysłu Gumowego i Biblioteka Publiczna. W 1980 r. stan techniczny obiektu kwalifikował go jedynie do rozbiórki. Zapobiegły temu działania Komitetu Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa oraz środowisko kombatantów Armii Krajowej w Busku-Zdroju, a także specjalnie utworzona Komisja Społeczna. W latach 1980 – 1989 przeprowadzony został kapitalny remont willi, a władze miasta i gminy Busko Zdrój zaakceptowały projekt utworzenia tu Galerii Biura Wystaw Artystycznych o nazwie „Zielona” oraz Muzeum Ziemi Buskiej do 2021.
Willa Polonia jako zabytek i miejsce kaźni patriotów polskich znalazła się pod ochroną Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Zabytkowy budynek przeszedł kompleksowy remont. Podczas prac zostały wzmocnione i częściowo wymienione ławy fundamentowe, a na parterze konstrukcję, poza małymi wyjątkami, wykonano od nowa. Na pierwszym poziomie i poddaszu szkielet budowli został wymieniony w stu procentach. Boazeria i elementy ozdobne, zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz zdemontowano, odnowiono i zamocowano na nowo. Tam, gdzie ich brakowało, zostały dorobione w takim samym standardzie. Do budynku dobudowano także segment, dzięki któremu jego powierzchnia zwiększyła się o kilkadziesiąt metrów kwadratowych.
Źródło: bsck.busko.pl
Godziny otwarcia Galerii Willa "Polonia" w Busku-Zdroju:
- poniedziałek – nieczynne
- wtorek – piątek: 9:00 – 17:00
- sobota: 13:00 – 17:00