Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 73 "Polom"













Schron T-St-S 73 "Polom" to jedyny w pełni ukończony obiekt wchodzący w skład Twierdzy Stachelberg, położony w rejonie miejscowości Babí koło Trutnova. Betonowanie schronu prowadzono w dniach od 23 do 31 sierpnia 1938 roku, tuż przed przerwaniem budowy całego kompleksu w wyniku Układu Monachijskiego.
Historia obiektu
Po II wojnie światowej schron, podobnie jak inne elementy umocnień czechosłowackich, pozostawał przez lata bezużyteczny i popadał w ruinę. W okresie od 1966 do 1990 roku wykorzystywano go jako magazyn toksycznego pestycydu Aredyn (arsenian wapnia), co dodatkowo przyczyniło się do jego degradacji.
Nowe życie twierdzy
W 1993 roku, po usunięciu niebezpiecznych substancji chemicznych, schron T-St-S 73 "Polom" został odrestaurowany i udostępniony zwiedzającym. W jego wnętrzu powstała interesująca ekspozycja militarna — makiety broni i wyposażenia, plany fortecy oraz tablice informacyjne prezentujące historię całej grupy warownej Stachelberg.
Wiosną 1994 roku dla turystów otwarto również lekki schron piechoty, tzw. "ropik", a w roku 2000 udało się osuszyć część podziemi, co pozwoliło na dalsze prace konserwacyjne i udostępnienie kolejnych fragmentów obiektu.
Współczesne atrakcje
Dziś schron T-St-S 73 "Polom" jest jednym z najważniejszych punktów historycznych w rejonie Trutnova. W 2015 roku na terenie twierdzy zbudowano drewnianą wieżę widokową Eliška, która stała się charakterystycznym elementem krajobrazu. Od 2019 roku turyści mogą ponownie zwiedzać także wcześniej zalane podziemia, w których zachowały się wykute w skale korytarze i sale techniczne.
Dla miłośników historii
Schron T-St-S 73 "Polom" stanowi wyjątkowy przykład czechosłowackiej myśli fortyfikacyjnej końca lat 30. XX wieku. To miejsce, gdzie historia spotyka się z pasją rekonstrukcji i pamięcią o żołnierzach, którzy mieli bronić granic swojego kraju. Dziś obiekt przyciąga zarówno turystów, jak i miłośników historii militarnej, oferując wgląd w dawne realia obrony i architektury wojennej.
Inne obiekty znajdujące się w:
Twierdza artyleryjska Stachelberg
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 71
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 72 "Chlum"
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 73 "Polom"
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 74 "U silnice"
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 75
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 76
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 76a
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 77
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 78
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 79
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 80
- Twierdza Stachelberg - Schron T-St-S 80a "U kanceláře"
- Wieża widokowa Eliška (Elżbieta) na Stachelbergu