Drewniany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Dobrakowie
Kościół – kaplica pw. Podwyższenia Krzyża Świętego pełniła do lat 70. XX w. funkcję kościoła parafialnego rzymskokatolickiej parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, należącej do dekanatu żarnowieckiego diecezji kieleckiej, erygowanej w 1957 r.
Obiekt wybudowano jako kaplicę w XVII w. i rozbudowano w latach 1850–1853, dzięki czemu był w stanie pomieścić wiernych. Jest to budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, z prezbiterium zwróconym w kierunku wschodnim – orientowana. Mniejsze prezbiterium znajdujące się od strony nawy jest zamknięte trójbocznie z boczną zakrystią. Kościół pokrywa dach dwukalenicowy kryty blachą. Sylwetkę świątyni zdobi ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę, znajdująca się nad prezbiterium, zwieńczona hełmem cebulastym z latarnią. Wewnątrz kaplicy znajdował się niegdyś zabytkowy obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, przeniesiono go jednak do nowego kościoła parafialnego.
Obok kaplicy stoi wysoki drewniany krzyż z ok. 1920 r., który zdobią płaskorzeźby przedstawiające sceny Grupy Ukrzyżowania oraz wolnostojąca drewniana dzwonnica konstrukcji słupowej, która powstała w czasie rozbudowy kościoła w poł. XIX w.
Ciekawym obiektem sakralny, który przejął rolę kościoła parafialnego po konsekracji w 1985 r., jest wzniesiony w latach 1979–1983 nowy kościół, którego patronem została Matka Boska Częstochowska. Ma on bardzo oryginalny kształt, a dodatkowo ozdabiają go rzeźby artysty ludowego Antoniego Toborowicza z Woli Libertowskiej. Świątynia ta została zbudowana na planie krzyża, jest murowana, otynkowana, z przyziemiem z kamienia polnego.
Przed wejściem na plac kościelny znajduje się również kamienna figura Matki Boskiej Różańcowej z 1920 r., na samym placu – kapliczka ludowa z 1982 r., pomnik żołnierzy Września 1939 r. postawiony w 1990 r. Za kościołem podziwiać można głazy polodowcowe o różnych barwach i wielkościach.
Na koniec warto dodać, iż kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego znajduje się na trasie Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego, który integruje ciekawy obiekty zabytkowe – przykłady budownictwa drewnianego, głównie sakralnego. Niestety obecnie świątynia nie jest udostępniona do zwiedzania i można ją podziwiać jedynie z zewnątrz.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Pierwsze wzmianki na temat Dobrakowa pochodzą z 1257 r. i dotyczą nadania z Dobrakowa dziesięciny klasztorowi w Zawichoście przez Bolesława Wstydliwego. Dokument z 1403 r. wymienia Dobraków w składzie królewszczyzny żarnowieckiej. Także Jan Długosz pierwszy wspomina o tutejszej karczmie. W XV w. osada podlegała parafii pw. św. Wojciecha w Starym Żarnowcu (dzisiejsze Łany Wielkie). Po przeniesieniu parafii do Żarnowca (Łany zostały kościołem filialnym) mieszkańcy Dobrakowa dziesięcinę winni byli tamtejszemu plebanowi (uposażenie poświadczone np. z 1598 r.). W XIX w. wieś ta leżała w powiecie olkuskim, w gminie i parafii Kidów. W II poł. XIX w. istniał w Dobrakowie cmentarz choleryczny (obecnie znajduje się na obrzeżach wsi).
Dobraków należał do parafii w Kidowie do lat 50. XX w., ale już w XVII w. posiadał swój kościół. Była nim kaplica pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, rozbudowana do rozmiarów kościoła w poł. XIX w. Pełniła ona funkcję kościoła parafialnego od czasu erygowania parafii przez biskupa Czesława Kaczmarka w 1957 r. aż do oddania nowego murowanego kościoła w latach 80. Wcześniej również była w nim sprawowana liturgia, dzięki czemu mieszkańcy Dobrakowa nie musieli chodzić na msze św. do kościoła parafialnego w Kidowie.
Źródło: peuk.fiiz.pl
