Młyn Hilberta w Dzierżoniowie
A/6064 z 21.12.2017
Młyn Hilberta w Dzierżoniowie powstał w 1868 r.w wyniku zaadoptowania i rozbudowy zabudowań dawnego folusza przeprowadzonych przez rodzinę Hilbertów w Bielawy.
Obiekt był wielokrotnie rozbudowywany i modernizowany, ostatni raz w II połowie lat 30-tych XX wieku, kiedy nadany został mu jego ostateczny, zachowany do dziś kształt i wyposażenie.
Młyn Hilberta posiada kompletny i sprawny ciąg technologiczny do produkcji mąk, kasz i otrębów pochodzący z lat 30-tych XX wieku, urządzenia - m.in. 40 mlewników (30 na pasażu pszennym i 10 na pasażu żytnim) wyprodukowane zostały i dostarczone przez jedną z największych firm produkujących urządzenia młyńskie MIAG z Brunszwiku.
Młyn pracował nieprzerwanie do 2016 r., kiedy został zakupiony przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska i przekształcony w Oddział Fundacji w Dzierżoniowie. Po trwających ponad 2 lata pracach konserwatorskich i zabezpieczających młyn udostępniony został zwiedzającym.
Młyn Hilberta jest największym, kompletnym, zabytkowym młynem zbożowym zachowanym w Polsce. Mimo wyłączenia z eksploatacji cały pasaż technologiczny jest kompletny i sprawny oraz przygotowany do ew. ponownego rozruchu.
Obecnie w Młynie Hilberta mieści się Muzeum, jest to największy na Dolnym Śląsku młyn zbożowy udostępniony do zwiedzania. W zakładzie zachowała się kompletna i sprawna linia technologiczna do produkcji mąk z lat 30. XX wieku.
Źródło: zabytek.pl
Rodzina Hilbert pochodziła z Bielawy, gdzie Karol Zygmunt Hilbert założył pierwszy na Śląsku parowy młyn zbożowy. Po śmierci Karola Zygmunta, firmę prowadził krótko jego brat Gottlieb a następnie synowie Karola Zygmunta Herman i Hugo. Z chwilą uruchomienia linii kolejowej z Jaworzyny Śląskiej przez Dzierżoniów do Kamieńca Ząbkowickiego omijającej Bielawę, synowie Karola Zygmunta zdecydowali się na przeniesienie swojej działalności do Dzierżoniowa. W 1868 roku, w budynku dawnej bielarni powstaje młyn zbożowy. Początkowo przemielano tutaj do 20 ton zboża na dobę. W 1930 roku Herman z kolejnego pokolenia linii Hilbertów dokonuje przebudowy młyna z dotychczasowego napędu parowego na tańszy napęd elektryczny. W latach 1931-1936 zostaje wybudowany spichlerz zbożowy o łącznej pojemności 6000 ton. Podejmowane przedsięwzięcia zwiększyły zdolność przemiałową do 130 ton dziennie.W owym czasie młyn dzierżoniowski był najnowocześniejszym i największym na Śląsku a swoje produkty wysyłał do Prus Wschodnich, Brandenburgii z Berlinem włącznie, Saksonii oraz zachodnich przemysłowych okręgów Rzeszy takich jak: Hamburg I Brema.
Po II wojnie światowej stacjonują tutaj wojska radzieckie. Produkowano wówczas mąkę oraz kasze dla swojego wojska i własnej ludności. W roku 1951 przekazują oni obiekt wraz z kompletnym wyposażeniem administracji polskiej i rozpoczyna się polski rozdział w historii obiektu. Produkcja z krótkimi przerwami prowadzona jest do listopada 2016 roku, kiedy to Fundacja zakupuje obiekt z tendencją aby w przyszłości utworzyć w nim Muzeum Młynarstwa.
Źródło: polska.travel