Spichlerz w Gierałcicach
1596/66 z 20.09.1966
Spichlerz w Gierałcicach połączony z lodownią i śrutownikiem jest jednym z budynków założenia folwarcznego, które wraz z pałacem i parkiem krajobrazowym stanowi charakterystyczny element zabudowy miejscowości.
Zespół folwarczny znajduje się w północnej części miejscowości przy drodze prowadzącej w kierunku Wołczyna. Zabudowa rozmieszczona została wokół czworobocznego podwórka. Od północy znajdują się stajnie i obory, zachodni ciąg zabudowań stanowią stodoły, dom robotników i owczarnia, południową pierzeję zajmuje budynek pałacu oraz park krajobrazowy (założony prawdopodobnie w XVIII wieku, a przeobrażony w XIX i XX) zaś od wschodu postawione zostały zajezdnia kolejki, spichlerz i rządcówka. Na teren założenia prowadzą dwa wjazdy: jeden na wysokości pałacu, drugi pomiędzy budynkami rządcówki i spichlerza. Budynek, w którym znajduje się spichlerz zbudowany został na planie prostokąta. Jest murowany z kamienia i cegły; dwukondygnacyjny z dwupoziomowym poddaszem nakrytym dachem siodłowym z lukarnami. W partii przyziemia podzielony został na trzy oddzielne pomieszczenia, z których każde pełniło inną funkcję i posiadało własne wejście. Od północy znajdował się śrutownik, od wschodu lodownia, zaś, zajmujący największą przestrzeń, spichlerz znajdował się po środku. Wyższe kondygnacje zajmowane były przez pomieszczenia spichlerza, które skomunikowane były schodami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Gładko otynkowane elewacje artykułowane są wydatnymi gzymsami i otworami okiennymi w formie leżącego prostokąta, zabezpieczonymi kratą. Pięcioosiowa elewacja frontowa (zachodnia) w dolnej kondygnacji artykułowana jest następującymi po sobie przemiennie otworami drzwiowymi i okiennymi. Osie zewnętrzne ujęte są w płytkie wnęki obejmujące dwie kondygnacje i arkady zwieńczone odcinkiem łuku. W osi środkowej znajduje się płytki ryzalit, a wejście flankowane jest dźwigającymi trójkątny naczółek pilastrami. Elewacja boczna (południowa) jest 4-kondygnacyjna, z kondygnacją poddasza wydzieloną gzymsem i zróżnicowanymi pod względem wielkości otworami okiennymi. Poza kondygnacją przyziemia wnętrze spichlerza jest jednoprzestrzenne z pomieszczeniami nakrytymi nagim, belkowym stropem na drewnianych podciągach. Podobny strop znajduje się w śrutowniku i jedynie pomieszczenie dawnej lodowni przykryte zostało stropem odcinkowym.
Źródło: zabytek.pl
Od końca XV wieku wieś Gierałcice należała do rodziny von Stradnitz. Na przestrzeni lat zmieniali się, poprzez dziedziczenie, małżeństwo lub sprzedaż, właściciele miejscowości i majątku. Od 1499 roku aż do 1 poł. XVIII wieku dobra gierałcickie były w posiadaniu rodziny von Studnitz. W kolejnych latach należały do rodzin von Naefe, von Frankenberg, von Burski, von Poser i von Monst. W 1902 roku majątek kupiła rodzina von Studnitz i pozostała w nim aż do roku 1945. Obecnie w pałacu mieści się Dom Pomocy Społecznej. Spichlerz zbudowany został na początku XIX wieku jako jeden z pierwszych budynków założenia folwarcznego.
Źródło: zabytek.pl
