Mauzoleum Izabelli z Czartoryskich w Gołuchowie
Mauzoleum Izabelli z Czartoryskich Działyńskiej
Stojące na niewielkim wzniesieniu mauzoleum jest miejscem wiecznego spoczynku Izabelli z Czartoryskich Działyńskiej – właścicielki gołuchowskiej rezydencji w drugiej połowie XIX wieku. Urodzona w Warszawie, w 1830 roku, księżna Czartoryska, w wieku dwudziestu sześciu lat wyszła za mąż za hrabiego Jana Działyńskiego i wraz z nim zamieszkała w Gołuchowie. Ówczesny wizerunek tego wielkopolskiego zakątka znacznie odbiegał od dzisiejszego. Kilkudziesięcioletni trud, a przede wszystkim serce włożone w rozbudowę gołuchowskiej rezydencji skłoniły Izabellę do nazwania tego miejsca rajem na ziemi i wyrażenia życzenia bycia pochowaną właśnie w Gołuchowie. Na miejsce swojego wiecznego spoczynku wybrała kaplicę pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, wzniesioną w końcu XVII wieku z inicjatywy Teresy Słuszczyny. W związku z adaptacją kaplicy na potrzeby mauzoleum konieczna była jej rozbiórka, a następnie wierna rekonstrukcja budynku z przesunięciem o jeden metr w stosunku do pierwotnej lokalizacji. Autorem projektu był paryski architekt Büttner, a wystrojem zajął się Jan Kopczyński.
Dzisiaj wewnątrz mauzoleum poza nagrobną marmurową płytą, można zobaczyć dwa popiersia: Izabelli z Czartoryskich Działyńskiej oraz Marii Izabeli Margeryty ks. de Bourbon – córki ostatniego ordynata gołuchowskiego, ks. Adama Ludwika Czartoryskiego (kopie oryginałów dłuta Antoniego Madeyskiego). W części centralnej, nad grobowcem, umieszczony został witraż przedstawiający herby: rodziny Czartoryskich – Pogoń Litewską, oraz Działyńskich – Ogończyk.
Źródło: goluchow.pl
