Dwór w Goszczycach

Nr w rejestrze zabytków:
A-463 z 13.02.1981 i z 11.04.2002
Data powstania obiektu: 1890 r.

Tzw. "Nowy dwór" w Goszycach wybudowany około 1890 roku staraniem Artura Zawiszy. Aktualnie w dworze funkcjonuje pensjonat.

W miejscowości Goszyce znajdują się w niewielkiej odległości od siebie dwa dwory, których historia jest ściśle ze sobą związana. Tzw. „stary” uważany jest za najstarszy zachowany drewniany dwór w Polsce, „nowy” powstał pod koniec XIX w.

W 1823 roku właścicielem Goszyc został Wojciech Boduszyński, lekarz, rektor UJ. Za udział w powstaniu 1831 roku jego syna Feliksa majątek goszycki został skonfiskowany przez rząd rosyjski, lecz na mocy amnestii jego część powróciła do właściciela - reszta została rozdzielona pomiędzy służbę dworską. Z jedną z córek Feliksa - Józefą - ożenił się w 1860 roku adwokat z Kielc Antoni Zawisza. Pospłacał ciążące na goszyckim majątku długi, a wkrótce stał się jego właścicielem.

Ostatnią właścicielką goszyckiego dworu przed powojenną parcelacją była córka Zawiszów, Zofia Gąsiorowska - zwiadowczyni Legionów, pisarka i poetka, która gospodarowała w Goszycach wraz z drugim mężem, Romualdem Kernem. Wcześniej, w 1914 roku, część ziem, tak zwana „Legionówka”, została podzielona na dziesięciomorgowe gospodarstwa, którymi Zofia obdarowała legionistów.

Ok. r. 1921 dwór odbudowano po zniszczeniach wojennych, z likwidacją piętra nad częścią boczną i zniesieniem detalu. Z dworami goszyckimi wiążą się znaczące w historii Polski wydarzenia. W 1914 roku zatrzymał się tu pierwszy oddział legionowy, jaki przekroczył granicę Królestwa tuż po wybuchu I wojny. Był to siedmioosobowy patrol pod dowództwem Władysława Beliny-Prażmowskiego. Wydarzenie to upamiętnia tablica wmurowana dziesięć lat później w ścianę nowego dworu przy udziale marszałka Piłsudskiego oraz żyjących uczestników patrolu. Józef Piłsudski już w wyzwolonej Polsce odwiedzał często w Goszycach swojego przyjaciela, Janusza Gąsiorowskiego, późniejszego generała brygady, był również ojcem chrzestnym córki Gąsiorowskiego, Anny. Anna wraz z swoim mężem Jerzym Turowiczem zarządzali majątkiem w czasie wojny. W okresie okupacji dwory goszyckie tętniły życiem. Znalazł tam schronienie szereg osób, które w czasie wojny utraciły domy, ukrywali się partyzanci. Liczni nowi goście przybyli po upadku powstania warszawskiego, wśród nich, w listopadzie 1944 roku, Czesław Miłosz wraz z żoną i teściową, sprowadzony przez Turowicza za pośrednictwem Kazimierza Wyki. W 1945 roku dwór przeszedł na własność państwa - ziemie rozdzielono pomiędzy służbę dworską, a zabudowania gospodarcze z około dwudziestohektarowym polem zostały oddane w użytkowanie Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. We dworze przez parę lat znajdował się ośrodek szkolenia studentów AGH. Od lat 60 resztówką administrowała Stacja Hodowli Roślin w Skrzeszowicach. W latach 1979-1980 nastąpiła przebudowa obiektu związana z adaptacją wnętrza na mieszkania pracownicze Stacji Hodowli Roślin. „Nowy” dwór powrócił w ręce rodziny, w 2002 został odkupiony od Skarbu Państwa przez wnuka Turowiczów oraz jego żonę. W ich rękach odzyskuje powoli dawny wygląd.

Źródło: zabytek.pl

Zaktualizowano 6 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Zofii Zawiszanki 20
32-010 Goszyce
place
50.17503935117675, 20.13426202280294Skopiowano do schowka
N50º10'30.142", E20º8'3.343"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Wstęp płatny
Miejsce/obiekt, z którego korzystanie, zwiedzanie wymaga uiszczenia opłat.
Noclegi
Miejsce/obiekt oferujący możliwość noclegu.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.