Konkatedra pw. św. Jana Chrzciciela w Kamieniu Pomorskim

Konkatedra pw. św. Jana Chrzciciela w Kamieniu Pomorskim to nie tylko jeden z najstarszych i najcenniejszych zabytków Pomorza Zachodniego, ale również miejsce o wielowiekowej historii i ogromnym znaczeniu kulturowym oraz religijnym. Znajdująca się w sercu dawnej stolicy biskupstwa pomorskiego, świątynia ta zachwyca romańsko-gotycką architekturą, pięknymi rzeźbami oraz słynnymi organami, na których koncertują artyści z całego świata.

Najstarszy zabytek sakralny Pomorza

Katedra została zbudowana na miejscu drewnianego kościoła św. Jana Chrzciciela, powstałego po misji chrystianizacyjnej św. Ottona z Bambergu. Kamień węgielny pod nową świątynię położono pod koniec XII wieku, a już w 1176 roku rozpoczęto budowę monumentalnej bazyliki z granitu i cegły. Przez kolejne stulecia rozbudowywano ją, łącząc cechy stylu romańskiego i gotyckiego.

Architektura z przesłaniem

Kościół zachował oryginalny układ bazylikowy z transeptem, chórem i apsydą. W jego konstrukcji zastosowano tzw. system wiązany – co drugi filar ma inny kształt i symbolizuje jednego z dwunastu Apostołów. Ciekawostką architektoniczną jest gotycka wieża o wysokości 58 metrów, która nie miała wejścia od strony nawy głównej, lecz od południowego transeptu.

Portal południowy, uznawany za najpiękniejszy, zdobią romańskie rzeźby przedstawiające m.in. Adorację Baranka. W katedrze można też podziwiać liczne elementy wyposażenia – stalle, chrzcielnicę, lektorium czy tryptyk z XV wieku.

Architektura i wnętrze

Katedra została zbudowana w stylu romańsko-gotyckim. Na uwagę zasługuje monumentalna fasada z rozetą i wieżami, a także bogato zdobione portale wejściowe. Wnętrze kryje liczne zabytki sztuki sakralnej, w tym gotyckie stalle, barokowy ołtarz główny, późnogotycką ambonę oraz cenne organy z XVII wieku, słynące z doskonałego brzmienia.

Unikatowy wirydarz

Na szczególną uwagę zasługuje wirydarz – jedyny zachowany przykatedralny wirydarz w Polsce, powstały na przełomie XIII i XIV wieku. Pełnił on niegdyś funkcję ogrodu kontemplacyjnego oraz miejsca pochówku duchowieństwa – biskupów i kanoników kamieńskich. Dziś zachwyca swoim układem i klimatem, stanowiąc wyjątkowy przykład średniowiecznej architektury klasztornej.

Znaczenie kulturowe i turystyczne

Katedra w Kamieniu Pomorskim to nie tylko miejsce kultu religijnego, ale także ważny punkt na mapie kulturalnej regionu. Odbywają się tu liczne koncerty organowe w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej, a sama świątynia przyciąga turystów z całej Polski i Europy, pragnących poznać dziedzictwo książąt pomorskich i architekturę sakralną Pomorza.

Organy kamieńskie i festiwal

W 1669 roku świątynia otrzymała nowe barokowe organy, które są obecnie jednymi z najcenniejszych w Polsce. Od 1964 roku odbywa się tu słynny Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej, który przyciąga artystów z całego świata.

Losy świątyni w czasie dziejów

W okresie reformacji katedra została przejęta przez luteranów i pozostała w ich rękach do 1945 roku. Po II wojnie światowej wróciła do katolików i ponownie zaczęła pełnić funkcję kościoła parafialnego. W 1972 roku nadano jej rangę konkatedry archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, a w 2005 roku została uznana za Pomnik Historii.

Miejsce pamięci i kultu

W świątyni spoczywają szczątki książąt, biskupów i kanoników. Znajduje się tu również cudowny obraz Ukrzyżowanego Zbawiciela z Matką Bolesną – relikwia przywieziona z Brzozdowiec na Kresach.

Konkatedra w Kamieniu Pomorskim to nie tylko zabytek o ogromnym znaczeniu historycznym, ale także żywe centrum kultu i kultury. Jej monumentalna architektura, bogate wnętrze i niepowtarzalna atmosfera sprawiają, że jest to jedno z najważniejszych miejsc na mapie dziedzictwa sakralnego Polski.

Źródło: wikipedia.pl