Stacja Wodociągowa Zawada w Karchowicach

Zabytkowa Stacja Wodociągowa Zawada w Karchowicach to jedno z najciekawszych miejsc na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Ten unikatowy kompleks, położony przy ulicy Bytomskiej 6, to nie tylko świadectwo rozwoju przemysłu wodociągowego, ale także prawdziwa gratka dla miłośników historii techniki i turystyki industrialnej.

Historia Stacji Wodociągowej Zawada

Początki stacji sięgają drugiej połowy XIX wieku, gdy intensywny rozwój przemysłu wydobywczego na Górnym Śląsku spowodował spływ wód do wyrobisk górniczych, co doprowadziło do deficytu wody pitnej. W 1874 roku przeprowadzono pierwsze odwierty w okolicach wsi Zawada i Karchowice, a kilka lat później wybudowano studnię o głębokości 215 metrów.

Budowę stacji wodociągowej rozpoczęto w latach 1894–1895. W tym czasie wzniesiono budynki administracyjne, stację pomp oraz kotłownię parową. W latach 1927–1929 przeprowadzono modernizację obiektu, wznosząc nową halę maszyn, kotłownię, warsztat, łaźnię, garaże, magazyn, budynek straży pożarnej oraz komin. Wszystkie obiekty zostały zaprojektowane w stylu modernistycznym, co dodaje im unikalnego charakteru.

W latach 1968–1969 stacja przeszła elektryfikację, co oznaczało koniec ery maszyn parowych. W 1991 roku kompleks został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A/1424/91, co podkreśliło jego wartość historyczną i kulturową.

Stan obecny – Atrakcje dla Zwiedzających

Dziś Zabytkowa Stacja Wodociągowa Zawada jest udostępniona do zwiedzania, oferując turystom możliwość zobaczenia zarówno zabytkowych, jak i współczesnych urządzeń wodociągowych. W ceglanym budynku pompowni z 1929 roku znajdują się m.in.:

• Tłokowy zespół pompowy o wydajności 11 m³/min,
• Turbozespół pompowy o wydajności 25 m³/min,
• Dwustopniowa turbina wysokiego ciśnienia z 1928 roku,
• Agregat pompowy z 1923 roku,
• Sprężarki parowe.

To unikatowe połączenie zabytkowych maszyn parowych i nowoczesnych rozwiązań technicznych sprawia, że stacja jest żywym muzeum przemysłu wodociągowego.

Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego

Od 19 października 2006 roku Zabytkowa Stacja Wodociągowa Zawada znajduje się na trasie Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. To prestiżowe wyróżnienie przyciąga turystów z całej Polski, którzy chcą poznać industrialne dziedzictwo regionu.

Dlaczego warto odwiedzić Stację Wodociągową Zawada?

• Unikatowe zabytki techniki: Maszyny parowe, turbiny i pompy to prawdziwe perły industrialnej architektury.
• Historia przemysłu wodociągowego: Poznaj, jak rozwijała się technologia dostarczania wody pitnej na Śląsku.
• Styl modernistyczny: Architektura budynków stacji zachwyca swoją prostotą i funkcjonalnością.
• Atrakcja dla całej rodziny: To idealne miejsce na wycieczkę edukacyjną dla dzieci i dorosłych.

Podsumowanie

Zabytkowa Stacja Wodociągowa Zawada to miejsce, które łączy historię, technikę i architekturę. To obowiązkowy punkt na mapie turystycznej dla każdego, kto chce poznać industrialne dziedzictwo Górnego Śląska. Odwiedź to miejsce i przenieś się w czasie, odkrywając tajemnice przemysłu wodociągowego!

Jeśli planujesz wycieczkę po Śląsku, nie zapomnij dodać Stacji Wodociągowej Zawada do swojej listy atrakcji, które warto odwiedzić!

Źródło: wikipedia.pl / gpw.katowice.pl