Kaplica grobowa Schaffgotschów w Kopicach
276/2017 z 18.08.2017
Kaplica grobowa rodu Schaffgotschów w Kopicach znajdująca się na cmentarzu przy kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Mauzoleum jest miejscem pochówku członków rodziny górnośląskiej linii Schaffgotschów - Hansa Ulryka von Schaffgotscha i Joanny Gryczik von Schomberg-Godulla. Grobowiec w Kopicach został wybudowany w drugiej połowie XIX wieku, zaś pierwszy pochówek odbył się w 1910 roku - był pogrzeb hrabiny Joanny, drugi pochówek odbył się 1915 roku - był to pogrzeb hrabiego Hansa. W 1945 roku oraz po tym roku mauzoleum zostało splądrowane, zmarli sprofanowani a sarkofagi splądrowane i zniszczone.
Mauzoleum w Kopicach to obiekt w stylu neoklasycystycznym na planie prostokąta. Wejście (na poziom balkonu) schodami wachlarzowymi akcentowane portykiem, zwieńczonym tympanonem trójkątnym. Fasada zwieńczona tympanonem trójkątnym z akroterionami. W polu tympanonu kartusz herbowy. Elewacje z cegły klinkierowej zdobione detalami kamieniarskimi.
Po profanacji grobów prochy zmarłych pochowano w mogile na cmentarzu w sąsiedztwie budynku. 28 października 2019 roku nastąpiła ekshumacja szczątków z mogiły przy mauzoleum Hansa i Joanny oraz i bliskich i ponowne pochowanie ich w sarkofagu we wewnątrz grobowca. Remont grobowca rozpoczął się w 2018 roku a został zakończony w grudniu 2021roku.
Właścicielem grobowca jest Parafia Rzymskokatolicka w Kopicach, która rozpoczęła starania od 2017 roku wraz ze społecznikami i hobbystami historii Śląskiego Kopciuszka ratowania tego zabytku i przywracania historii tego regionu i rodziny Schaffgotsch.
Staraniem Parafii (kwiecień 2017 r.) Mauzoleum w Kopicach zostało wpisane do rejestru zabytków i od tego momentu Parafia mogła starać się o jakiekolwiek dofinansowanie remontu mauzoleum. Został sporządzony projekt architektoniczny zabytku i jego inwentaryzacja, zostały sporządzone projekty remontu zabytku wraz z kosztorysami i składane w różnych instytucjach zajmujących się dofinansowaniem remontu zabytków na koszt Parafii, również przeprowadzona została ekshumacja zmarłych z rodziny hrabiny i zostali pochowani w sarkofagu.
W 2021 roku zakończono prace remontowe przy mauzoleum Schaffgotschów. Inicjatorami ratowania grobowca i ekshumacji hrabiny Joanny Schaffgotsch, z domu Gryczik von Schomberg-Godulla byli społecznik Maciej Mischok z Katowic i ksiądz proboszcz Jarosław Szeląg. W dniu 28 października 2019 roku przeniesiono szczątki wszystkich członków Schaffgotschów do grobowca.
Źródło: wikipedia.pl / parafiakopice.pl