Pomnik Ofiar Faszyzmu w Krakowie
Pomnik Ofiar Faszyzmu w Krakowie, pomnik Ofiar Obozu Koncentracyjnego w Płaszowie – pomnik znajdujący się na obrzeżu terenu dawnego obozu koncentracyjnego Plaszow w Krakowie, upamiętniający ludzi zamordowanych przez hitlerowców w tym obozie. Powstał w roku 1964 według projektu architekta Witolda Cęckiewicza. Rzeźbę z wapienia pińczowskiego na konstrukcji żelbetowej wykonał Ryszard Szczypiński.
Pomnik przedstawia pięć postaci stojących w szeregu, z głowami ugiętymi pod ciężarem kamiennego bloku i wyrwą w kamieniu na wysokości piersi. Na tylnej części rzeźby znajduje się napis: W hołdzie męczennikom pomordowanym przez hitlerowskich ludobójców w latach 1943–1945. Pomnik ulokowany został na wale dawnych austro-węgierskich umocnień wojskowych (Szańca FS-22). Szaniec ten znajdował się przy zewnętrznym płocie obozowym, w czasie istnienia obozu dokonywano na nim masowych egzekucji. Plac apelowy obozu Plaszow oraz baraki więźniów znajdowały się około 400 metrów na północny wschód od obecnego pomnika. Wokół pomnika wykonano założenie krajobrazowe z szerokimi schodami i roślinnością. Rzeźba nie posiada żadnych bezpośrednich odniesień do tożsamości upamiętnionych osób, ani odniesień w formie napisu do samego hitlerowskiego obozu.
Za pomnikiem i poza terenem szańca znajdują się trzy oddzielnie stojące tablice pamiątkowe. Jedna z nich, odsłonięta w 2000 roku, poświęcona jest pamięci żydowskich kobiet z Węgier, które przetrzymywano w obozie w Płaszowie, zanim zostały wywiezione do Auschwitz i zamordowane. Druga, ufundowana przez krakowską gminę żydowską, upamiętnia Żydów z Polski i Węgier zamordowanych w obozie Plaszow. Trzecia, odsłonięta 13 listopada 2012 roku, poświęcona jest żołnierzom Armii Krajowej, którzy służyli w granatowej policji i zostali rozstrzelani w obozie.
Źródło: wikipedia.pl