Pomnik ofiar hitleryzmu w Lutowiskach
Przy kościele parafialnym w Lutowiskach mieści się nieskomplikowany w swej formie pomnik, składający się z większych i mniejszych kamieni, przywodzących na myśl murki dawnych przykościelnych czy przycerkiewnych cmentarzy, zwłaszcza w tej okolicy (w Bieszczadach). Główny kamień kojarzy się z pomnikiem grobowym, a może oporem przeciw okupantowi…
Poświęcony jest ofiarom z czasów okupacji niemieckiej. Został postawiony na miejscu egzekucji i pochówku 650 osób – obywateli polskich: katolików, żydów, Cyganów.
Początkowo na pomniku znajdowała się jedna tablica, pamięci 650 ofiar. Ok. 2011 r. na pomniku wyieniono starą tablicę nie zmieniając jej zapisu, oraz dodano drugą tablicę, której treść podaję poniżej.
Treść inskrypcji: "PAMIĘCI / 650 OFIAR FASZYZMU / ROZSTRZELANYCH TU / PRZEZ GESTAPOWCÓW / W 1943 ROKU // SPOŁECZEŃSTWO LUTOWISK/ 1969 ROK"
Druga (nowa) tablica: "MOGIŁA ZBIOROWA / ŻYDOW I CYGANÓW – / OFIAR TERRORU / ZAMORDOWANYCH / W 1943 ROKU / PRZEZ HITLEROWCOW".
Źródło: muzeum.tarnow.pl
W czerwcu 1941 roku Lutowiska zostały zajęte przez Niemców. W czerwcu 1942 r. w okolice kościoła św. Stanisława w Lutowiskach Ukraińska Policja Pomocnicza spędziła i zwiozła ok. 650 Żydów, Polaków i Cyganów. Gestapowcy, którzy przyjechali z Ustrzyk Dolnych – Johann Bakcer i Arnold Doppke oraz policjanci ukraińscy strzelali do ofiar przez całą noc.
Źródło: muzeum.tarnow.pl
