Płyta nagrobna Fieronii z Dubrawskich Orlickiej w Chmielu
Na cmentarzu przy kościele w Chmielu, pod zadaszeniem w postaci repliki górnej części dzwonnicy, można zobaczyć najstarszą płytę nagrobną w Bieszczadach – Fieronii z Dubrawskich Orlickiej (+1644). Naniesiono na nią inskrypcje w języku staro-cerkiewno-słowiańskim oraz herb, identyfikowany najczęściej jako Sas lub Nowina. Na cmentarzu znajduje się ponadto kilka innych zabytkowych nagrobków.
Płyta nagrobna Fieronii z Dubrawskich Orlickiej (1560-1644) umieszczona pierwotnie w miejscu pochówku zmarłej, to jest w obrębie pierwszej cerkwi (być może przed ołtarzem) wzniesionej w Chmielu około 1640 r. po wybudowaniu kolejnej cerkwi w nowym miejscu, płyta znalazła się poza obrębem świątyni i tak przetrwała, częściowo przysypana ziemią, do naszych czasów. W ostatnich latach płytę wydobyto z ziemi i oparto o ścianę obecnej cerkwi.
W roku 2010 została wpisana do rejestru zabytków ruchomych województwa podkarpackiego prawem chronionych pod nr B-350. W roku 2011 nad płytą wzniesiono wiatę, która jest repliką górnej, tutejszej dzwonnicy cerkiewnej zniszczonej po roku 1968. Wymiary płyty: 180x84x22. Waga: około 800 kg.
Herb rodowy umieszczony na płycie może być zarówno herbem rodu Dubrawskich (Sas), ówczesnych właścicieli Chmiela, jak i rodu Orlickich (Nowina), z którego wywodził się mąż Fieronii. Może tez być kompilacją obu tych herbów.
Inskrypcję na płycie wyrytą cyrylicą odczytał w roku 2004 kustosz Muzeum-Zamku w Łańcucie mgr Jarosław Giemza: "Roku Bożego 1644, miesiąca lipca, dnia 17. Tu leży szlachetna Pani Feronia rodzona córka Pana Ewstafia Dubrawskoho, a małżonka Pana Joana Orłyckoho. Spoczywa tu w wierze, czeka daru, który darem obiecane w niebie Królestwo"
Źródło: Tablice informacyjne przy kościele w Chmielu.
