Jezioro Piłakno
Piłakno – jezioro w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. mrągowskim, w gminie Sorkwity, leżące na terenie Pojezierza Mrągowskiego w dorzeczu Krutyni.
Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa tego jeziora to Piłakno.
Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 237,5 ha do 259,0 ha do 262 ha. Zwierciadło wody położone jest na wysokości 139,7 m n.p.m. Średnia głębokość jeziora wynosi 12,9 m, natomiast głębokość maksymalna 56,6 m.
W oparciu o badania przeprowadzone w 1998 roku wody jeziora zaliczono do II klasy czystości.
Powierzchnia zlewni całkowitej 18,1 km². Jest jednym z najgłębszych jezior Pojezierza Mazurskiego. Linia brzegowa dobrze rozwinięta, brzegi wysokie, częściowo zalesione. Dno urozmaicają liczne głęboczki. Jezioro zasilają nieliczne, małe cieki, największy uchodzi przy południowo-zachodnim brzegu.
Jezioro Piłakno składa się z dwóch wyraźnie wykształconych plos – północnego, o głębokości maksymalnej 39,0 m i środkowego, głównego, o głębokości maksymalnej 56,6 m. Południowo-zachodnia zatoka, o największym przegłębieniu sięgającym 16,5 m, przedzielona jest w połowie dużą wyspą.
Przy zachodnim brzegu jeziora znajdują się pozostałości po osiedlu nawodnym z wczesnej epoki żelaza (400-120 r. p.n.e.) – obecnie zalane wodami jeziora – z kultury kurhanów zachodniobałtyjskich. Drewniana zabudowa mieszkalna (o powierzchni użytkowej 70 na 100 m) usytuowana była na kilkuwarstwowym ruszcie z belek.
Kilkaset metrów na południowy wschód od osiedla nawodnego znajduje się cmentarzysko kurhanowe z tego samego okresu. Kurhany z kręgiem kamiennym i prostokątna komora grobowa, pochówki ciałopalne w popielnicach.
Przy południowo-wschodnim krańcu jeziora leży rezerwat Piłaki, który utworzono celem ochrony noclegowiska żurawi w okresie wędrówek, miejsc żerowania licznych gatunków ptaków oraz stanowisk rzadkich roślin.
Źródło: wikipedia.pl
