Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Mysłowicach
565/58 z 10.02.1958; 804/67 z 20.12.1967
Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny jest świątynią filialną rzymskokatolickiej parafii pw. św. Krzyża, która jest położona na terenie dekanatu mysłowickiego należącego do archidiecezji katowickiej. Świątynia, wraz z kościołem parafialnym, należy do najstarszych obiektów kultu religijnego w Mysłowicach. Przez długi czas pełniła funkcję kościoła parafialnego, aż do 1895 r., kiedy to przejął ją nowo wybudowany kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Pierwotnie gotycki kościół został wzniesiony na początku XIV w., ale swój dzisiejszy kształt zawdzięcza dokonywanym później przebudowom. Za jego średniowiecznym rodowodem przemawiają ostrołukowe otwory w przyziemiu, a także strzeliste otwory okienne w południowej ścianie nawy. Początkowo budowla była mniejsza – nie posiadała części, w której obecnie znajduje się prezbiterium. Obecny wygląd świątynia uzyskała w czasie przebudowy na styl renesansowy, natomiast jej dzisiejsze wnętrze to efekt przebudowy z początku XX w. oraz remontów i konserwacji dokonywanych pod koniec XX w.
Wyposażenie kościoła było niegdyś bardzo bogate i kosztowne, bowiem ówcześni panowie Mysłowic – Salomonowie, jak i Mieroszewscy należeli do najznakomitszych i najbogatszych rodzin szlacheckich na Śląsku. Obie rodziny były też zawsze związane z kościołem mariackim. Ślady ich fundacji zachowały się do dnia dzisiejszego w postaci witraża św. Anny za ołtarzem, w prezbiterium oraz bogato rzeźbionej ambony. Główny wystój kościoła nadał w latach 1740–1744 ks. proboszcz Antoni Mieroszewski. Następca – ks. Jan Krupski – umieścił dwa boczne ołtarze – MB Różańcowej oraz św. Barbary. W sumie w świątyni znajduje się osiem pięknych ołtarzy. Wewnątrz na uwagę zasługuje ponadto XVII-wieczny obraz Matki Boskiej Mysłowickiej, który niegdyś był celem pielgrzymek wiernych z Mysłowic i okolic.
Kościół mariacki uważany jest za najbardziej kunsztowny średniowieczny zabytek Mysłowic.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Czas wybudowania kościoła mariackiego datuje się na początek XIV w. Pierwszym znanym proboszczem był ksiądz Mathias (Maciej), wspominany w „Vetere Monumenta Poloniae” datowanym na 1326 r. Jest w nim mowa o kościele murowanym, stojącym obok rynku. O świątyni wspominał również najsłynniejszy polski kronikarz – Jan Długosz.
Świątynia została przebudowana w latach 1740–1744. Wnętrze otrzymało nowy podział architektoniczny ścian oraz wystrój w stylu barokowym. Na czas remontu kościoła, jego funkcje przejął kościółek pw. św. Krzyża.
Zasadnicze zmiany w wyglądzie kościoła zaszły jednak dopiero po przebudowie w latach 1901–1903, która związała jego architekturę z barokowym wystrojem wnętrza. Została ona przeprowadzona po pożarze świątyni.
Oba kościoły obecnej parafii pw. św. Krzyża przestały pełnić istotne funkcje po erygowaniu parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w 1898 r. Przy kościele mariackim został wtedy ustanowiony rektorat i pełnił on rolę kościoła akademickiego i gimnazjalnego.
W latach 90. XX w. kościół został poddany kapitalnemu remontowi, dzięki czemu odzyskał swój utracony blask. Od kilkunastu lat proboszczowie tutejszej parafii, a wcześniej także rektor, zabiegają o rozwinięcie kultu Matki Boskiej Mysłowickiej, której obraz znajduje się w tym kościele od XVII w. i niegdyś był celem pielgrzymek i słynął łaskami.
Źródło: peuk.fiiz.pl