Kanał Liwia Łuża
Kanał Liwia Łuża, znany także jako Liwskie Ujście, to ciek wodny na Wybrzeżu Trzebiatowskim w gminie Rewal, w województwie zachodniopomorskim. Ma około 1 km długości i łączy Jezioro Liwia Łuża z Morzem Bałtyckim. Jego położenie i funkcja hydrologiczna sprawiają, że odgrywa ważną rolę w kształtowaniu krajobrazu oraz przyrody tego obszaru.
Zjawisko cofki i rola kanału
Kanał Liwia Łuża pełni kluczową rolę w wymianie wód pomiędzy jeziorem a Bałtykiem. Podczas sztormów i silnych północnych wiatrów spiętrzone fale morskie wlewają się kanałem do jeziora, powodując charakterystyczne zjawisko cofki, które sięga nawet do Kanału Lądkowskiego. Z kolei w okresach wysokiego poziomu wody w jeziorze, nadmiar wód odprowadzany jest do morza.
Aby chronić ekosystem przed zalewem wód morskich, na kanale wybudowano tzw. wrota samoczynne działające jak zawór zwrotny. Zabezpieczają one jezioro przed napływem nadmiaru słonej wody podczas cofki.
Zmienność krajobrazu i procesy przyrodnicze
Otoczenie Kanału Liwia Łuża wyróżnia się wyjątkową dynamiką przyrodniczą. Dochodzi tu do ciągłych procesów geomorfologicznych i hydrologicznych, które wpływają na wygląd i funkcjonowanie krajobrazu:
- okresowy przepływ wody w obie strony,
- powstawanie stożka delty wstecznej przy ujściu kanału do jeziora,
- zasypywanie i przesuwanie wejścia kanału do Bałtyku,
- tworzenie nietrwałych stożków napływowych na plaży.
Dzięki temu obszar kanału jest nie tylko atrakcyjny przyrodniczo, ale też edukacyjnie, pokazując, jak natura stale przekształca nadmorskie środowisko.
Ochrona przyrody i znaczenie kanału
Na wodach Bałtyku w promieniu 0,5 km od ujścia Kanału Liwia Łuża ustanowiono stały obwód ochronny, w którym obowiązuje zakaz połowu ryb i organizmów morskich. Ma to na celu ochronę unikalnych procesów ekologicznych i przyrodniczych zachodzących w tym rejonie.
Kanał stanowi również naturalną granicę geodezyjną pomiędzy Niechorzem a Pogorzelicą, podkreślając jego znaczenie dla lokalnej przestrzeni.
Historia nazwy
Kanał Liwia Łuża znany jest od średniowiecza. W 1270 roku pojawił się pod nazwą Nifloza, która później uległa zgermanizowaniu do Liebelose. W 1949 roku, po II wojnie światowej, przemianowano go na Liwskie Ujście. Ostatecznie w 2006 roku Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych zatwierdziła oficjalną nazwę Kanał Liwia Łuża, która funkcjonuje do dziś.
