Bazylika kolegiacka św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu
114/8/59 z dnia 30.10.1959
Bazylika kolegiacka św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu – kościół halowy w Olkuszu, wybudowany na przełomie XIII i XIV wieku z malowidłami ściennymi i renesansowymi organami autorstwa Hansa Hummla z lat 1612–1623. Są to jedne z najstarszych w Europie organów zachowane w stopniu bliskim oryginalnemu.
Odbywają się tu w październiku koncerty w ramach Międzynarodowych Olkuskich Dni Muzyki Organowej i Kameralnej, a także w lipcu Letni Festiwal Organowy. W XV wieku do południowej ściany dobudowano kaplicę św. Anny. Na początku XVII wieku dobudowano kruchtę oraz renesansową kaplicę Loretańską. W świątyni znajduje się relikwiarz jej patrona, Andrzeja Apostoła. W górnej części ołtarza św. Jana Kantego znajduje się gloria – chmury z promieniami i aniołkami oraz tetragramem w pisowni masoreckiej.
Źródło: wikipedia.pl
W olkuskiej bazylice pw. św. Andrzeja Apostoła znajdują się niezwykle cenne późnorenesansowe organy. Jest to najstarszy w Polsce tego typu instrument w całości oryginalny; oryginalna jest nie tylko obudowa, jak w organach oliwskich, ale także mechanizm. W 1611 r. budowę instrumentu powierzono Hansowi Hummlowi, wybitnemu niemieckiemu organomistrzowi. Przez wieki cieszyły swym brzmieniem uszy wiernych zgromadzonych w kościele na nabożeństwach. Pod koniec XX w. przeprowadzono ich konserwację.
Organy mają 1776 piszczałek, które zostały nastrojone w specjalny, obowiązujący w XVII w. sposób. Dlatego można na nich wykonywać wyłącznie muzykę renesansową i wczesnobarokową; brzmi tak, jak przed trzema wiekami. Co roku jesienią organizowane są w Olkuszu Dni Muzyki Organowej, w czasie których dzięki olkuskim organom można odbyć jedyną w swoim rodzaju podróż w czasie (ul. Szpitalna 1).
Źródło: polskaniewykla.pl