Cmentarz żołnierzy radzieckich w Olkuszu
Kwatera założona jest na planie zbliżonym do prostokąta z półkolistym aneksem od strony południowo-wschodniej i ogrodzona kamiennym murem z wapienia z betonową nakrywą. Główne wejście znajduje się od strony północno-wschodniej i zamykane jest dwuskrzydłowymi, kutymi wrotami. Od strony północno-zachodniej znajdują się dwa mniejsze wejścia, zamykane furtka z metalowych rur z motywem pięcioramiennej gwiazdy.
Główny element urządzenia kwatery stanowi zamykająca ją od strony południowo-wschodniej półkolista kolumnada, ustawiona na tarasie. Na belce łączącej kolumny znajduje się napis: „BOHATEROM ARMII RADZIECKIEJ/ POLEGŁYM O WYZWOLENIE ZIEMI OLKUSKIEJ”. Od głównego wejścia do kolumnady prowadzi wyłożona kostką brukową aleja. Po jej obu stronach znajduje się po 28 mogił ziemnych w betonowych obramowaniach. Na mogiłach znajdują się betonowe nagrobki z motywem pięcioramiennej gwiazdy i wyrytym numerem mogły.
W niszy we frontowej części ogrodzenia umieszczonych pięć tablic. Na pierwszej znajduje się napis: „CMENTARZ/ ŻOŁNIERZY/ RADZIECKICH/ POLEGŁYCH/ W CZASIE/ II WOJNY/ ŚWIATOWEJ/ W 1945 ROKU”. Na ostatniej tablicy widnieje napis:
„EKSHUMOWANI Z OKOLIC MIEJSCOWOŚCI
BOLESŁAW NIEROZPOZNANI 145 ZWŁOK
CIANOWICE NIEROZPOZNANI 5 ZWŁOK
DŁUŻEC NIEROZPOZNANI 74 ZWŁOKI
JANGROT NIEROZPOZNANI 60 ZWŁOK
KROCZYCE NIEROZPOZNANI 43 ZWŁOKI
OGRODZIENIEC NIEROZPOZNANI 90 ZWŁOK
MINOGA NIEROZPOZNANI 22 ZWŁOKI
PILICA NIEROZPOZNANI 83 ZWŁOKI
RABSZTYN NIEROZPOZNANI 8 ZWŁOK
SŁAWKÓW NIEROZPOZNANI 188 ZWŁOK
SUŁOSZOWA NIEROZPOZNANI 102 ZWŁOKI
ŻARNOWIEC NIEROZPOZNANI 42 ZWŁOKI.
EWIDENCJA POCHOWANYCH ŻOŁNIERZY ARMII RADZIECKIEJ ZNAJDUJE SIĘ W URZĘDZIE MIASTA I GMINY OLKUSZ”.
Kwatera powstała w 1945 r., kiedy na cmentarzu parafialnym w Olkuszu pochowano żołnierzy poległych lub zmarłych z ran żołnierzy sowieckich. W 1948 r. kwaterę poszerzono i pochowano tu szczątki poległych żołnierzy sowieckich ekshumowane z terenu ówczesnego powiatu olkuskiego z miejscowości: Klucze, Chechło, Bolesław, Laski, Bukowno, Przymiarki, Krzykawka, Podlesie, Przybysławice Cianowickie, Garliczka, Wielka Wieś, Owczary, Cieślin, Bydlin, Łobzów, Chrząstowice, Chełm, Zarzecze, Gołaczewy, Kidów, Kroczyce Okupne, Piaseczno, Kroczyce Stare, Pradła, Rzędkowice, Lgota Murowana, Żerkowice, Minoga, Nowa Wieś, Przybysławice Min., Ogrodzieniec, Karlin, Kiełkowice, Podzamcze, Ryczówek, Rodaki, Pilica, Rabsztyn, Zalesie Golczowice, Czubrowice, Skała, Sławków, Cieśle, Stare Maczki, Burki, Dębowa Góra, Niwa Ciołkowizna, Wola Kalinowska, Przeginia, Sułoszowa I, Sułoszowa II, Żarnowiec, Chlina, Koryczany, Otola, Łany Wielkie.
Źródło: grobywojenne.malopolska.uw.gov.pl
