Ruiny mostu w Opaleniu
Most w Opaleniu – nieistniejący w pierwotnym miejscu most drogowo-kolejowy (o 10 przęsłach), w Opaleniu, na dolnej Wiśle. Został zbudowany przez Niemców w latach 1905–1909, w ciągu trasy strategicznej linii kolejowej (linia kolejowa Myślice – Szlachta), którą Niemcy zamierzali rozbudować do rozmiarów magistrali. Linia ta miała wspierać logistycznie istniejące już połączenie (Berlin – Piła – Chojnice – Tczew – Królewiec) i służyć przede wszystkim do szybkiego przerzutu wojsk i materiału wojennego na wschód.
Wymiary mostu:
- długość 1058 m
- wysokość mostu nad taflą rzeki 25,6 m
Źródło: wikipedia.pl
Linię kolejową otwarto 1 września 1909. Most był konstrukcji kamienno-metalowej, jego przęsła odwoływały się do klasycznych wzorców architektury militarnej. Do I wojny światowej most służył głównie ruchowi lokalnemu. Po wybuchu wojny linia zyskała znaczenie strategiczne i rozpoczęła się jej rozbudowa. Prace przerwano w 1918. Upadek cesarskich Niemiec zniweczył plany pruskiej ekspansji. W 1920 most przecięły granice państwowe. Początkowo podzieliła most na pół, środkiem koryta Wisły. Jednak ostatecznie, 12 sierpnia 1920, Rada Ambasadorów (podejmując decyzję w sprawie przynależności państwowej Powiśla) przekazała most wraz z fundamentami filarów i przyczółków (włącznie z tymi, które znajdują się na prawym brzegu Wisły) w całości Polsce. Umowa o ruchu tranzytowym, zawarta między Polską a Niemcami w kwietniu 1921, nie przewidywała prowadzenia tu kolejowego ruchu tranzytowego. Dlatego most służył tylko lokalnym pieszym, wozom konnym i rzadkim samochodom. Olbrzymi most w Opaleniu (ponad kilometr długości) znalazł się na terenie Polski (w województwie pomorskim), jednak okazał się niepotrzebny, gdyż prowadził w teren odcięty po 800 metrach (po wschodniej stronie Wisły) granicą od reszty Polski.
Z powodu dużych potrzeb inwestycyjnych II Rzeczypospolitej postanowiono go wykorzystać. W Toruniu (który został stolicą ówczesnego województwa pomorskiego) od dawna domagano się drugiej, nowoczesnej przeprawy przez Wisłę. W 1927 zapadła decyzja o przenosinach. Został w latach 1928-1929 zdemontowany i ze względu na wielki kryzys, na nowo wykorzystany dopiero w 1934, w dwóch miejscach:
- w Toruniu jako most drogowy im. Józefa Piłsudskiego – większa część konstrukcji z Opalenia.
- w Koninie jako most drogowy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, na zalewie Warty (kanał Ulgi) – mniejsza część konstrukcji z Opalenia.
Przeniesiono oczywiście tylko konstrukcje żelazne, a filary w obu nowych lokalizacjach wybudowano ponownie.
Podczas II wojny światowej most został przez Niemców prowizorycznie odbudowany (drewniana konstrukcja). Z 15 na 16 lutego 1946 w efekcie nadmiernego spływu kry Wisłą most w Opaleniu uległ zerwaniu i spłynął. Po wojnie przewozy pasażerskie odbywały się jeszcze do połowy lat 50. na trasie (Smętowo Graniczne – Opalenie). Doktryna militarna ZSRR przewidywała, w przypadku konfliktu z NATO, w miejscu starego mostu przerzucenie mostu składanego.
W latach 2010–2013 powstało nowe drogowe połączenie mostowe w okolicach Opalenia (przeprawa drogowa w ciągu drogi krajowej DK90).
Źródło: wikipedia.pl
