Kościół pw. św. Michała Archanioła w Pińczycach
424/60 z 18.03.1960
Kościół pw. św. Michała Archanioła w Pińczycach należy do rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która położona jest na terenie dekanatu koziegłowskiego należącego do archidiecezji częstochowskiej. Do czasu wzniesienia nowego kościoła pw. św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny pełnił on rolę kościoła parafialnego.
Kościół zbudowano na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu. Posiada on jednowieżową fasadę i płynną bryłę. Z tyłu zamyka go półkolista absyda, a z przodu wieża. W architekturze obiektu widoczna jest zasada eliminowania linii ostrych. Zasadę tę zrealizowano również w górnej kondygnacji wieży oraz eliptycznej kruchcie w przyziemu wieży. Wnętrze kościoła nawiązuje do architektury zewnętrznej obiektu. Rogi kościoła są zaokrąglone, a sklepienie żaglaste.
Centralne miejsce w kościele zajmuje późnobarokowy ołtarz główny pochodzący z końca XVIII w., w środku którego znajduje się konsekrowany w latach 50. XVIII w. obraz jego patrona – św. Michała Archanioła. Ołtarz wyróżnia się śmiałą koncepcją, w której uwydatniono dynamiczne traktowanie architektoniczne, w które wkomponowano kilka rzeźb, w tym dwie postacie aniołów-atlantów dźwigających silnie wyłamujące się belkowanie. Rzeźby do ołtarza prawdopodobnie wykonał mniej znany rzeźbiarz ze Śląska. Obraz św. Michała posiada cechy malarstwa rokokowego (pastelowa tonacja) i uchodzi za jeden z ciekawszych zabytków malarstwa z tego okresu na terenie dawnego Księstwa Siewierskiego. W świątyni znajdują się również późnobarokowe ołtarze boczne, które przeniesiono tutaj ze starego, nie istniejącego już kościoła w Koziegłówkach, prawdopodobnie po wybudowaniu nowego kościoła w tej miejscowości.
Ponadto w wyposażeniu świątyni uwagę zwracają: XVIII-wieczny konfesjonał, barokowa monstrancja z 1767 r. oraz kielich z wyrytą datą 1788 r. Dawniej była tu również rokokowa ambona z XVIII w., która obecnie znajduje się w miejscowej plebani.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Pierwotny kościół pw. św. Michała Archanioła był drewnianą kaplicą wzmiankowaną już w 1720 r. W 1784 r., z uwagi na dużą odległość dzielącą Pińczyce i kościół parafialny w Koziegłówkach, ówcześni właściciele tutejszego majątku – Jan Kazimierz i Kassylda Bontoni – wybudowali na wzgórzu kaplicę murowaną z kamienia, z własnym kapelanem. Od poł. XIX w. pełniła ona rolę kościoła filialnego parafii w Koziegłówkach. Po erygowaniu przez biskupa kieleckiego ks. Tomasza Kulińskiego w 1903 r. parafii w Pińczycach, stała się ona kościołem parafialnym i tę rolę spełniała przez blisko 100 lat.
Zabytkowa kaplica była kilkakrotnie remontowana, już w XIX w. – w 1834 r. przez właścicieli wsi, w 1883 r. tynkowana staraniem ks. Tomasza Pawłowskiego z Koziegłówek oraz w XX w. – w 1932 r. staraniem ks. Ludwika Klepaczewskiego oraz w latach 50. przez ks. Władysława Bułdysa, który odnowił jej trzy ołtarze, a także przeprowadził remont zabytkowej plebanii, która mieści się w XVIII-wiecznym pałacu Bontanich. W latach 1970–1975 staraniem ks. Leona Legutki założono metalowe podwójne okna do kościoła i na nowo umeblowano wnętrze świątyni. Na przełomie lat 1979 i 1980 dawna kaplica dworska otrzymała nowe tynki zewnętrzne. W latach następnych wyremontowano wieżę i częściowo dach, a wewnątrz założono nową instalację elektryczną.
Zabytkowa kaplica dworska była jednak cały czas za mała na potrzeby pińczyckiej parafii. Początkowo myślano o jej powiększeniu, ostatecznie jednak zdecydowano się na budowę nowego kościoła, która trwała od 1988 do 1999 r. Od pasterki 1999 r. rozpoczęto w nim sprawowanie liturgii. Świątynia nosi wezwanie św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny.
Źródło: peuk.fiiz.pl
