Punkt oporu wzg. 319 "Nowy Bytom" - 5. Schron bojowy
32/37
Najcięższy schron bojowy artylerii polowej(tradytor północny) wybudowany został w klasie odporności "E". Jest to jedno kondygnacyjny obiekt, wyposażony w półkopułę ckm (W.I. - 1938 105/18) i kopułę obserwacyjną (ZO 1936 N28). Uzbrojenie schronu stanowiła armata 75mm, 3 ckm (w tym ckm w półkopule pancernej) i rkm. Obiekt jest w dobrym stanie, znajduje się na terenie Górnośląskiej Spółki Gazowniczej przez co dostęp do niego jest ograniczony. Zachowała się półkopuła pancerna ckm z wkładkami w strzelnicach i kopuła obserwacyjna starego typu . Nie posiada pancerzy strzelnic i drzwi pancernych. W wejściu zasypanym resztkami kabli energetycznych zachowało się dolne skrzydło drzwi pancernych. Obiekt zaśmiecony i mocno zarośnięty.
Źródło: fortyfikacja.pl
Punkt oporu wzg. 319, położony w rejonie Rudy Śląskiej - Nowy Bytom i Czarny Las, jest najdalej wysuniętym odcinkiem umocnionym na zachód od Katowic. Znajdował się u nasady tzw. "klina bytomskiego" i zamykał drogi wychodzące z Zabrza. Składał się z obiektów wyposażonych w kopuły i półkopuły pancerne, działa i ckm-y. W głębi punktu oporu znajdują się umocnione koszary i magazyn amunicji. Z ciężkich schronów do naszych czasów nie dotrwały obiekty Nr 24 i 28 (schrony nr 4 i 7) oraz jeden schron pozorno-bojowy, który znalazł się w nasypie kolejowym. Ile ponad to obiektów pozornych i pozorno-bojowych rozebrano, trudno ocenić, gdyż nie zachowała się żadna dokumentacja tego odcinka umocnień. Obiekt Nr 24, sądząc po ilości zużytego materiału (529 m3 betonu) należał do schronów średniej wielkości i nie odbiegał wymiarami od swych najbliższych sąsiadów. Natomiast Nr 28 ze swymi 490,25 m3 był jednym z mniejszych obiektów na tym odcinku. Został rozebrany w 1973 roku.
Źródło: fortyfikacja.pl