Schron bierny Regelbau 668 w Rudawie

Latem 1944 roku, wobec szeregu niepowodzeń, dowództwo Armii Niemieckiej podjęło decyzje o budowie nowych umocnień. Miedzy innymi na terenach dzisiejszej Polski wytyczono kilkadziesiąt linii fortyfikacji (OKH Stellungen), o południowym przebiegu. Jedna z nich, linia b-1 przebiegała od Oravskiej Polhory przez tereny Jury Krakowsko-Częstochowskiej, a następnie wzdłuż Warty do Bałtyku. Do budowy umocnień na terenie Rowu Krzeszowickiego w rejonie miejscowości Rudawa przystąpiono latem 1944 roku. Całością prac budowlanych, które trwały aż do stycznia 1945 roku kierowała niemiecka Organizacja Todt. Wznoszone na ogromną skalę, w olbrzymim pośpiechu fortyfikacje nie powstrzymały jednak nacierającej Armii Czerwonej. Po wojnie przystąpiono do zacierania śladów działalności okupanta. Elementy fortyfikacji położone na polach uprawnych niwelowano, wyposażenie znajdowało zastosowanie w gospodarstwach. Przez następne kilkadziesiąt lat niechciane i zapomniane schrony znikały pod warstwa ziemi, roślinności i śmieci. Niektóre, położone na prywatnych posesjach zostały wkomponowane w budynki gospodarcze czy mieszkalne.

W 2007 roku dzięki staraniom Małopolskiego Stowarzyszenia Miłośników Historii "Rawelin" i nawiązaniu współpracy z gminą Zabierzów, schron bierny typu Regelbau 668 połączony ze stanowiskiem ogniowym Ringstand 58 w miejscowości Rudawa oraz bliźniaczy w Młynce powoli zaczynają odzyskiwać dawny wygląd. Członkowie Stowarzyszenia podjęli się opieki nad tymi niezwykle interesującymi zabytkami oraz starają się przywrócić im dawny charakter. Prace zmierzają do zabezpieczenia obiektów, przywrócenia ich stanu z przełomu 1944/45 roku a przede wszystkim ich promocję poprzez udostępnianie szerszej publiczności. Dziś można je bezpiecznie zwiedzać, zapoznać się z ich historią dzięki ustawionymi w ich pobliżu tablicami informacyjnymi, czy tez nabyć przewodnik "Fortyfikacje OKH Stellung b-1 w okolicach Rudawy". Obiekty te powstały w 1944 r. jako fragment dwóch osobnych punktów oporu (niem. Stützpunkt) wznoszonych w celu zablokowania ważnego kierunku na Śląsk, w ramach większego założenia taktycznego jakim była tzw. linia b-1.

Obiekt typu Regelbau 668 budowano na planie kwadratu o wymiarach 7,65 x 7,65 m, zużywając przy tym, według instrukcji 210-230 m3 betonu. Schron ten składał się z trzech pomieszczeń oddzielonych odpowiednio drzwiami dwudzielnymi typu 434P01 i gazoszczelnymi typu 19P7: wejścia z przedsionkiem, śluzy gazowej i izby załogi, z której krótki korytarz prowadzi do szybu wyjścia ewakuacyjnego. Obiekt pełnił rolę schronu biernego dla 6 lub 9 żołnierzy, jednak bogate wyposażenie (dwie anteny, radiostacja, telefon forteczny) pozwalało mu pełnić jednocześnie funkcję lokalnego punktu dowodzenia. Wyposażenie socjalne załogi było bardzo ubogie, składały się na nie prycze, szafki na ekwipunek osobisty, składany stół i taborety, podręczna apteczka. Schrony będące pod opieką Stowarzyszenia występują w konfiguracji ze schronem bojowym, zbliżonym swoją budową do typu Ringstand 58, który składał się z dwóch pomieszczeń: izby bojowej z otworem w stropie oraz niewielkiego pomieszczenia pełniącego funkcje podręcznego magazynu oraz wejścia do obiektu. Dodatkowo stanowisko to było połączone z głównym obiektem instalacją łączności, co pomagało prowadzić skoordynowaną z innymi schronami obronę prowadzoną przez karabin MG 34 lub MG 42 na specjalnej lawecie lub z jej pominięciem.

Źródło: rawelin.org