Stary Kamieniołom w Rytrze
"Stary Kamieniołom" to użytek ekologiczny o powierzchni 0.20 ha, utworzony we współpracy z Nadleśnictwem Lasów Państwowych w Piwnicznej w 1996 roku.
Użytek jest położony na południowym stoku doliny. Około 80% powierzchni użytku ekologicznego obejmuje pionowa ściana skalna o wysokości 12 - 15 metrów, zbudowana z piaskowców magurskich poprzecinanych głębokimi szczelinami skalnymi i usypiskami materiału skalnego pochodzącego z erozji zbocza. Szczeliny skalne są częściowo są zasypane rumoszem i szczątkami roślin. Zrew skalny u podnóża przechodzi w zagłębienia dna doliny, tworzące niegdyś naturalne oczka wodne, zasilane z wycieków podzboczowych. Widoczne obecnie oczka wodne o łącznej powierzchni 30 m2 zostały odtworzone w latach 1993-1995 i od tego czasu są corocznie oczyszczane co zapobiega ich zarośnięciu przez rośliny. 20% powierzchni tworzą młaki porośnięte roślinnością błotną oraz fragment suchej, kserotermicznej murawy stopniowo wchodzącej na nagromadzenia materiału skalnego.
"Stary Kamieniołom" jest bardzo dobrym przykładem tzw. "środowiska ekotonalnego" łączącego odmienne środowiska: suche (kserotermiczne) i podmokłe. "Stary Kamieniołom" jest miejscem występowania i rozmnażania kilku gatunków płazów: traszki karpackiej, traszki górskiej, traszki grzebieniastej, salamandry plamistej, ropuchy szarej, kumaka górskiego i żaby trawnej. Wyliczone gatunki płazów rozmnażają się corocznie w odtworzonych oczkach wodnych. Najliczniejszym i najłatwiejszym do obserwacji gatunkiem jest kumak górski: dorosłe osobniki tej małej ropuszki są obecne w oczkach wodnych od wiosny do jesieni. Inne gatunki są możliwe do obserwacji podczas krótkich godów w kwietniu i maju - w pozostałych porach roku można jedynie obserwować ich larwy. Z gromady gadów na terenie "Starego Kamieniołomu" można bardzo często napotkać zaskrońca zwyczajnego, którego młode okazy polują w oczkach wodnych na larwy płazów. Inne gatunki węży gniewosz plamisty i żmija zygzakowata są bardzo płochliwe i trudne do obserwacji. Znacznie łatwiej napotkać jaszczurki: jaszczurkę zwinkę i jaszczurkę żyworodną. Nasza jedyna beznoga jaszczurka (często mylona z wężami!) padalec zwyczajny, prowadzi bardzo skryty tryb życia i jego napotkanie należy uznać za bardzo duże szczęście.
Szczeliny w skalnym zboczu, są natomiast naturalnymi miejscami zimowania wszystkich gatunków płazów i gadów. Ułożone u stóp skalnego urwiska stosy kamieni pełnią funkcję dodatkowych dziennych i nocnych ukryć dla dorosłych gatunków płazów i opuszczających oczka wodne po przeobrażeniu, młode płazy.
Użytek ekologiczny jest ogrodzony drewnianym regionalnym ogrodzeniem, wytyczającym strefę podlegającą ochronie.
Źródło: rytro.pl
