Kościół pw. śś. Wojciecha i Stanisława w Rzeszowie
A-548 z 13.05.1994
Kościół św. Wojciecha i św. Stanisława w Rzeszowie − kościół farny w Rzeszowie. Znajduje się w centrum na Starym Mieście, na Placu Farnym, u zbiegu ulic 3 Maja i Kościuszki.
Architektura
Kościół to trójnawowa, masywna bryła z gotyckim prezbiterium i gotycko-barokową nawą główną i masywnymi barokowymi dobudówkami, kryjącymi kaplice. Na kościele jest wieżyczka z sygnaturką. Tuż przy kościele znajduje się barokowa dzwonnica o wysokości 30,5 m, wzniesiona na planie kwadratu, przykryta hełmem i zwieńczona iglicą z aniołem.
Wnętrze kościoła bardzo bogato zdobione pochodzi z XVIII wieku. Główny, jednokondygnacyjny ołtarz z kolumnami, z 1730 roku, usytuowany jest na podwyższeniu na całej ścianie prezbiterium. Centralny olejny obraz przedstawia ukrzyżowanego Chrystusa, zaś 2 boczne - patronów kościoła. Znajduje się tam jeszcze rokokowa ambona XVIII wieku i belka przed prezbiterium z krzyżem rzeźbiona w stylu regencji. Ołtarze boczne z obrazami olejnymi, barokowe również z XVIII wieku.
Organy
Organy zostały wybudowane przez firmę Zygmunta Kamińskiego z Warszawy w 1952 roku. Wcześniejszy instrument firmy Rieger z 1893 r. został zniszczony w czasie II wojny światowej. W 1966 r. firma Kamińskiego rozbudowała organy do obecnej wielkości. Dawny stół gry czasowo był wykorzystywany w Stoczku Warmińskim, a obecnie służy w farze w Ciechanowie.
Dzwony
Braki materiałowe i kłopoty finansowe spowodowały, że rząd austriacki oraz dowództwo wojskowe w 1917 roku zarekwirowały trzy dzwony. Dzwonnica nie posiadała dzwonów aż do 1926 roku, kiedy to zakupiono nowe dzwony. Ich losy nie są znane. Jeden z dzwonów wiszących obecnie pochodzi z roku 1816. Posiada on niewiele inskrypcji, jedynie napis "A. D. 1816", ozdoby roślinne i dwóch aniołów trzymających koronę pod obliczem Boga w formie oka opatrzności. Dwa nowe dzwony to Maksymilian i Jan Chrzciciel, wykonane w 1973 roku. Pierwsze napędy jakie były w tym kościele to łańcuchowe. Na początku XXI wieku dzwony otrzymały napędy liniowe. Włączane są ręczne, więc dzwonią jedynie przed wieczorną Mszą Świętą, a na południowy Anioł Pański zastępuje je wygrywana melodia.
Źródło: wikipedia.pl
Początki parafii rzeszowskiej sięgają roku 1363, kiedy najprawdopodobniej istniała tu mała drewniana świątynia św. Feliksa i św. Adaukta. Wspomina o niej Kazimierz Wielki w liście do papieża Urbana V. W wyniku pożaru i wojen z XV wieku kościół zdecydowano się odbudować. Z tamtego okresu pochodzi najstarsza część obecnej budowli - gotyckie, kamienno-ceglane prezbiterium (1427). Na początku XVI wieku kościół zabezpieczono murem. W XVII miasto spustoszył kolejny pożar, którego wynikiem były odbudowa i powiększenie świątyni w 1621 na polecenie Mikołaja Spytka Ligęzy. W 1754 zmieniono całkiem koncepcję architektoniczną i przebudowano ponownie świątynię w stylu barokowym. Z tego okresu pochodzi również charakterystyczna dzwonnica. W latach 1962-1965 oraz 1971-1972 świątynię odrestaurowano.
Źródło: wikipedia.pl
