Park Tysiąclecia w Sosnowcu

Park Tysiąclecia – park miejski w Sosnowcu, położony przy ulicy Baczyńskiego o powierzchni 102 ha. Jeden z trzech parków, usytuowanych w dzielnicy Milowice a zarazem najmłodszy obok dużo starszych: Parku Milowice i Parku Poniatowskiego, z którymi jest często mylony. Znajduje się na końcu Szlaku Rowerowego Dawnego Pogranicza. Park obfituje w formy antropogeniczne stanowiących pozostałość hałd, wyrobisk i nieużytków po zlikwidowanej kopalni Saturn które pokryte są zadrzewieniami mieszanymi antropogenicznymi i z samosiewu. W 1936 r. na części tych terenów znajdowało się pole piaskowe oraz nieużytki a w dolinie Łąk nad Brynicą do lat 70. XX wieku istniało wysypisko.W czasach powojennych całość stanowiły tereny kopalniane kopalni Wiktor (potem Milowice i Saturn) z hałdą, dwiema zamułkami, licznymi biedaszybami oraz dwiema kopalniami upadowymi (Milowice I i Milowice II). W latach 1965 - 1971 miejsce ćwiczeń 5-ego Batalionu Piechoty Obrony Terytorialnej (JW 2086). Można było tam też znaleźć ślady dawnego lasu gospodarczego. Teren ten był wielokrotnie rekultywowany w wyniku którego został ukształtowany drzewostan parku.

Pierwszy raz nazwa Park Tysiąclecia pojawiła się na planach z około 1970 roku i dotyczyła zachodniej części terenu.

Park od strony wschodniej graniczył z terenem byłego hipermarketu Real i trasą szybkiego ruchu S86 (Katowice - Dąbrowa Górnicza), od północy z ulicą Baczyńskiego, od południa z dzielnicą Katowic – Dąbrówką Małą. W południowej i zachodniej części leży nad rzeką Brynicą. W parku znajdują się niewielkie, płytkie stawy, z których jeden jest stawem łowieckim. Większość stawów jest gęsto porośnięta roślinnością wodną. Na granicy parku ulokowane jest schronisko dla zwierząt.

Park jest uważany za jeden z bardziej dzikich terenów Sosnowca. Dobrze połączony z pozostałymi terenami zielonymi Sosnowca (Stawiki, Park Fusińskiego) i Katowic (Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Szopienice-Borki).

Flora
Prowadzone rekultywacje wprowadziły szereg gatunków obcych, szybko rosnących o szerokim przystosowaniu do różnych warunków ekologicznych, w szczególności mieszańców topoli, robinii, klonu jesionolistnego, czeremchy późnej i dębów czerwonych, ale również krzewów ozdobnych ‐ rokitników, żylistków, jaśminowców, dereni białych i innych. Park porośnięty jest stosunkowo litym wielogatunkowym drzewostanem. Występują tu zadrzewienia antropogeniczne – charakterystyczne dla obszarów rekultywacji hałd, wyrobisk i nieużytków. Wśród gatunków drzew liczną grupę stanowią klony zwyczajne, wiązy polne, dęby szypułkowe, dęby czerwone, jawory, lipy drobnolistne, lipy szerokolistne i modrzewie europejskie. Wśród krzewów występuje bez czarny, jarzębina, głóg jednoszyjkowy i dereń świdwa oraz obce rodzimej florze gatunki: czeremcha amerykańska, śnieguliczka biała i żylistek szorstki.

Spotykany jest również chmiel zwyczajny. W otoczeniu stawów rosną olsze czarne i pojedyncze brzozy brodawkowate, którym towarzyszy topola osika, a także pojedyncze, okazałe topole balsamiczne.

Strefę brzegową stawów porasta wiele gatunków roślin wodnych i nadwodnych, a wśród nich skupienia trzciny pospolitej i pałki szerokolistnej, ponikło błotne, kosaciec żółty, kępy situ rozpierzchłego i sinego oraz pasma mozgi trzcinowatej i płaty trzcinnika piaskowego.

Na obszarze Parku Tysiąclecia rosną trzy gatunki objęte ochroną prawną – kalina koralowa oraz pojawiające się wzdłuż ścieżek dwa gatunki storczyków: kruszczyk szerokolistny i kruszczyk rdzawoczerwony.

Fauna
W stawach i ich bezpośrednim otoczeniu istnieją miejsca sprzyjające rozrodowi licznych płazów. Stanowiska rozrodu płazów objęte są programem ochrony cennych miejsc rozrodu tej grupy zwierząt w województwie śląskim. Odnotowano występowanie w tym rejonie m.in.: traszki zwyczajnej, traszki grzebieniastej, ropuchy szarej, żaby wodnej, żaby moczarowej, żaby trawnej i żaby jeziorkowej.

Infrastruktura
W 2002 r. na śladach torowisk kolei piaskowej utworzono drogi rowerowe o łącznej długości 4 km.

W 2015 r. w ramach II edycji Budżetu Obywatelskiego wymienione zostały oznaczenia szlaków rowerowych oraz tablice informacyjne z mapami parkowych tras. Zamontowana została także drewniana infrastruktura w postaci ławek, wiat i koszy na śmieci. Utworzono również specjalne trasy treningowe dla rowerzystów.

W 2018 r. dzięki dofinansowaniu ogłoszony został plan rewitalizacji. Przeprowadzone zostaną kolejne modernizacje, na które miasto otrzymało dofinansowanie 6 mln pln. W ramach rewitalizacji zostanie:

• wymieniony drzewostan - nasadzonych zostanie 11 000 nowych drzew i krzewów, w tym dąb szypułkowy, lipa drobnolistna, buk zwyczajny, grab pospolity, jesion wyniosły, klon jawor, modrzew europejski,
• zrewitalizowany zostanie staw: Rów Kalny,
• zostaną odnowione i zmodernizowane alejki,
• zamontowane oświetlenie,
• utworzone ścieżki edukacyjne: dłuższa, prawie 1,5 km będzie przeznaczona dla młodzieży i dorosłych. Wzdłuż niej znajdą się informacje opisujące przyrodę znajdującą się w parku. Krótsza, 500-metrowa droga, mająca służyć dzieciom będzie nosić nazwę „Ścieżka Leśnych Przeżyć”,
• odbudowane zostaną schody do parku.

Prace rozpoczęto w połowie 2020 roku i mają zakończyć się w czerwcu 2021.

Infrastruktura rowerowa
Śladem dawnych torów kolei przemysłowej poprowadzono szlaki rowerowe. Wytyczone zostały i oznakowane trasy rowerowe o długości około 4,0 km.

Na terenie parku znajdują się regularnie utrzymane rowerowe trasy zjazdowe downhill.

Połączenia rowerowe:

• Plaża, WakeZone i strefa rekreacyjna Stawiki i znajdującymi się po drugiej stronie drogi S86 Parkiem Kruczkowskiego - trasą rowerową przez Szlak Rowerowy Dawnego Pogranicza;
• Katowice Doliny Trzech Stawów, staw Borki, dzielnica Borki - katowicki żółty szlak rowerowy – trasy nr 5 - która prowadzi przez dzielnicę Borki i Szopienice;
• Park Alfred w Czeladzi, Park Pszczelnik w Siemianowicach Śląskich - poprzez ścieżkę na wałach Brynicy;
• Sosnowiec Pogoń - poprzez zrewitalizowaną trasę po dawnym nasypie.

W parku, od 2017 r., regularnie organizowane są półmaratony oraz biegi towarzyszące, w tym: Półmaraton Zimowy, Półmaraton Jesienny oraz cykl imprez pod nazwą Półmaraton xx dni do wiosny oraz od 2012 zawody rowerowe aDHd Cup

Źródło: wikipedia.pl