Egzotarium w Sosnowcu
Egzotarium w Sosnowcu, znane dziś jako Centrum Edukacji Ekologicznej – Egzotarium, to jedna z najciekawszych atrakcji na mapie województwa śląskiego. Ten nowoczesny obiekt, łączący funkcje ogrodu botanicznego, zoologicznego i edukacyjnego, mieści się w parku im. porucznika pilota Jana Fusińskiego. Dzięki nowoczesnej architekturze, trzem kondygnacjom pełnym egzotycznej roślinności i zwierząt z całego świata, miejsce to stało się prawdziwą wizytówką Sosnowca.
Historia i tradycja przyrodnicza Sosnowca
Pierwsze egzotarium w Sosnowcu powstało w latach 1954–1956 z inicjatywy miłośników przyrody. W ówczesnym budynku, który łączył palmiarnię i akwarium, można było zobaczyć m.in. egzotyczne ryby, gady oraz liczne rośliny tropikalne. Przez dekady obiekt cieszył się ogromnym zainteresowaniem mieszkańców regionu, pełniąc funkcję zarówno dydaktyczną, jak i rekreacyjną.
Po ponad 60 latach działalności, w 2019 roku podjęto decyzję o budowie nowego, większego i nowocześniejszego obiektu. Stary budynek został zburzony, a w grudniu 2023 roku uroczyście otwarto nowe Egzotarium, odpowiadające standardom XXI wieku.
Nowoczesna architektura i funkcje edukacyjne
Nowy budynek o powierzchni prawie 6,7 tys. m² składa się z trzech poziomów, przez które poprowadzono spójną ścieżkę zwiedzania. Na każdym piętrze można podziwiać inną część ekspozycji, przenosząc się z rodzimej przyrody po egzotyczne rejony świata.
Na poziomie -1 znajdują się potężne akwaria z rodzimymi gatunkami ryb, takimi jak szczupak, lin, brzana czy certa. Obok nich można zobaczyć również gatunki egzotyczne – m.in. ducha amazońskiego, piranie pacu, arowanę srebrną czy płaszczki słodkowodne. W terrariach umieszczono gady, płazy i bezkręgowce: węża chińskiego, żółwia błotnego, drzewołazy, traszki i ptaszniki.
Na parterze, w części palmiarnianej, królują egzotyczne rośliny z różnych stref klimatycznych – od pustyń po tropiki. Wśród bujnej zieleni można spotkać zwierzęta, takie jak legwan zielony, boa dusiciel, bazyliszek płatkogłowy czy żółw żabuti.
Na poziomie drugim znajduje się przestrzeń edukacyjna z salą wystaw czasowych, kinem przyrodniczym i kawiarnią z widokiem na park. To miejsce stworzone z myślą o warsztatach, spotkaniach i zajęciach ekologicznych dla dzieci, młodzieży oraz dorosłych.
Palmiarnia i świat egzotycznych roślin
Palmiarnia Egzotarium w Sosnowcu została podzielona na trzy strefy klimatyczne: śródziemnomorską, pustynną i tropikalną. Każda z nich została wyposażona w nowoczesne systemy regulacji temperatury, wilgotności i oświetlenia, co pozwala wiernie odwzorować naturalne warunki życia roślin i zwierząt. Wśród okazów można zobaczyć palmy, liany, aloesy, opuncje, kliwie i anturium.
Wzdłuż szklanej elewacji palmiarni biegnie zbiornik wodny z rodzimą roślinnością szuwarową, nawiązujący do dawnego biotopu rzeki Przemszy. To przykład harmonijnego połączenia natury lokalnej i egzotycznej.
Edukacja i ekologia w praktyce
Centrum Edukacji Ekologicznej – Egzotarium pełni ważną rolę dydaktyczną. Organizowane są tu lekcje przyrodnicze, warsztaty ekologiczne oraz wystawy tematyczne. Zwiedzanie to nie tylko okazja do zobaczenia rzadkich gatunków zwierząt, ale również do zrozumienia zależności w ekosystemach i znaczenia ochrony środowiska.
Godziny otwarcia
Egzotarium czynne jest od wtorku do niedzieli w godzinach 9:00–19:00, natomiast kasa zamykana jest o 18:00.
Nieczynne w poniedziałki oraz w dni świąteczne: 1 stycznia, Niedziela Wielkanocna, Boże Ciało, 1 listopada i 25 grudnia.
Podsumowanie
Egzotarium w Sosnowcu to niezwykła przestrzeń, w której nauka spotyka się z przyrodą i nowoczesną architekturą. Trzy poziomy ekspozycji, setki gatunków roślin i zwierząt oraz bogaty program edukacyjny czynią z niego jedno z najważniejszych centrów ekologicznych w Polsce. To idealne miejsce na rodzinny spacer, szkolną wycieczkę czy chwilę relaksu w otoczeniu natury – bez konieczności opuszczania miasta.
